Top 10 điều Trader phải biết về hành trình tâm lý và phân loại trader

1

Giai đoạn chú cừu non ảo tưởng

• No Thanks Save

Ngày đầu tiên bước chân vào, đến khi bạn vào lệnh lần đầu tiên, cho đến khi bạn nhận được khoản lãi hay khoản lỗ đầu tiên mọi thứ vẫn nhẹ nhàng. Bạn mới nghe lần đầu đến khái niệm tiền ảo, bạn mới cài đặt app mobile hay vào các website sàn giao dịch và bạn bắt đầu hình thành sơ bộ thói quen nhìn vào bảng mua bán vài lần một ngày. 

Bạn cũng mới nạp một số tiền nhỏ và coi như đây là một cuộc dạo chơi thú vị, một đôi phút phiêu lưu kích thích như đánh số đề hoặc cũng có thể tự nhủ đây là một bước khởi động nhẹ nhàng. Được một vài phần trăm với bạn ở lúc này có thể khiến bạn thấy rất kích thích, hay mất vài phần trăm lúc này bạn cũng coi như là mình đánh rơi tiền trên đường và không quá nặng nề. Nói chung đây là giai đoạn chú cừu non ngơ ngác bước chân vào thảo nguyên xanh đầy cỏ non và nước mát.

Rất ít nhà đầu tư rời bỏ ở giai đoạn này, mà chủ yếu đều thấy vô cùng háo hức, nhiệt thành và như tìm ra một chân trời mới, một kho báu của 40 tên cướp mà bạn là aladdin mới phát hiện ra câu thần chú " vừng ơi mở ra" .

2

Giai đoạn ảo tưởng về thị trường

• No Thanks Save

Bạn bắt đầu tìm được chiến thuật đầu tiên, tìm được chỉ dẫn phân tích kỹ thuật mà có vẻ mọi người đều ca tụng, tìm được trường phái trader nghe có vẻ hấp dẫn. Bạn quan sát thị trường và tìm những hiện tượng phù hợp với cái mà mình vừa tìm thấy, phù hợp với quan điểm mà bạn đang định áp dụng. Bạn tập trung vào mẫu hình này, bạn thấy rằng nó có sự lặp lại! Sự tự tin của bạn tăng lên và bạn quyết định vồ lấy nó vào lần tiếp theo khi nó xuất hiện tiếp theo bằng cách vào lệnh một cách dứt khoát đúng chuẩn mực và khối lượng phù hợp.

Kết quả lúc đó không quan trọng đâu, bởi vì nếu bạn thắng thì bạn sẽ tiếp tục vào một tín hiệu tiếp tục giao dịch tiếp theo cho đến khi bạn vấp phải một hoặc một chuỗi thua tiếp theo đến nỗi bạn mất đến đồng lãi cuối cùng và thâm hụt vào phần vốn bạn mang vào thị trường và bắt đầu chuyển dần tâm lý sang giai đoạn tiếp theo.

3

Giai đoạn nghi ngờ về mọi thứ

• No Thanks Save

Bạn đã nghiên cứu rất nhiều và nỗ lực rất nhiều, nhảy vào nhiều giao dịch và hiện thực hóa vào các giao dịch của mình nhưng vẫn nhận được kết quả thảm hại. Cũng có những lần được lãi, nhưng thật đau đớn là vài đồng lãi cỏn con không đủ bù đắp cho những cú cắt lỗ đau đớn bạn phải thực hiện. Sự thất bại liên tục này xảy ra khiến bạn cảm thấy bị phản bội bởi thị trường, phản bội bởi những cuốn sách và tài liệu, kinh nghiệm, những người thầy mà bạn đã cố gắng học hỏi.

Bạn bắt đầu thấy bực bội, thấy cuộc sống thật bất công khi bạn đã nỗ lực mà vẫn mất tiền. Bạn nghi ngờ về chiến thuật, về những thứ bạn đang làm. Một số người sẽ từ bỏ và cho rằng đây là vùng đất của sự lừa dối, một số người sẽ tự cho rằng bản thân chưa đủ kiến thức, chưa đủ kinh nghiệm và tiếp tục đi tìm thêm các phương pháp đầu tư khác để mong rằng một ngày sớm nhất hi vọng tìm ra chén thánh của mình. 

4

Giai đoạn suy sụp toàn diện

• No Thanks Save

Sau khi thất bại với chiến lược và phương pháp đầu tiên của mình ở bước 3, bạn bắt đầu tìm tòi hơn học hỏi nhiều hơn và thực tập nhiều hơn.

Bạn thử nghiệm với nhiều chiến lược trong cuốn sách mới đọc, trong một hội nhóm mà người ta ca tụng, trong một một diễn đàn người ta nhắc đến và càng tìm đọc nghiên cứu bạn càng nhìn thấy nhiều điều mới mẻ nhưng không còn thu hút nữa, mà thay vào đó là sự hoài nghi, sự bực bội và tự vấn bản thân rằng tại sao nó lại phức tạp và khác với dự đoán ban đầu như vậy.

Bạn tiếp tục vào lệnh nhiều hơn, phá vỡ quy tắc mà trước đó tự nhủ mình phải hết sức gìn giữ. Đau lòng một điều là bạn càng vào lệnh, càng mất kiểm soát thì số tiền thua lỗ càng lớn. Có khi bạn vào với khối lượng lớn hơn, số tiền nhiều hơn và thiệt hại cũng vì thế nhảy theo cấp số nhân lên không còn kiểm soát được nữa.

Cảm giác bạn suy sụp hoàn toàn từ tinh thần cho đến thể xác bạn tự trách mình một cách dằn vặt, bạn vò đầu bứt tóc vì những pha cắt lỗ xong biểu đồ lập tức quay đầu đảo hướng, bạn cảm thấy đây không còn là nơi dành cho mình nữa và vào giai đoạn này đại đa số trader sẽ dứt áo ra đi.

5

Giai đoạn bình tâm trở lại

• No Thanks Save

Rất nhiều, rất nhiều trader sẽ lựa chọn rời bỏ và buông tay ở giai đoạn 4. Nếu bạn là một số ít chưa buông bỏ thì bạn sẽ chuyển sang giai đoạn đấu tranh nội tâm mãnh liệt nhưng không phải là truy vấn những hành động gây lỗ nữa. Bạn sẽ tập trung vào việc mình là ai, mình là trader phong cách gì, mình đã tự phá vỡ những nguyên tắc gì để tạo điều kiện cho chuỗi thua lỗ kéo dài đến vậy.

Lúc này bạn bắt đầu nhận ra thua lỗ là một phần của trader, chẳng có bất kỳ một chỉ báo, một chiến lược hay phương pháp phân tích nào có thể đạt hiệu quả chiến thắng 100%, chẳng có chén thánh hay kỳ tích nào cả. Chỉ có thể sống với lằn ranh giới tỷ lệ thắng trên tỷ lệ thua cao hơn, và thu lợi nhuận từ tỷ lệ R:R mà thôi. 

Bạn bớt lao đi ra ngoài tìm thêm những điều khiến bạn thành công và chiến thắng. Bạn tập trung vào 1 chiến lược duy nhất và tìm cách nhìn đi nhìn lại, nghĩ đi nghĩ lại, tập đi tập lại theo câu nói " Tập 1000 lần cho một chiêu thức" bởi vì tự nhiên bạn hiểu ra rằng " khi nước xuống mới biết ai không mặc quần".