Top 10 bài văn chi tiết và đặc sắc nhất phân tích nhân vật ông hoạ sĩ trong Lặng lẽ Sa Pa

6 Bài văn hay phân tích nhân vật ông hoạ sĩ - Mẫu số 6

Vote

0%

Nguyễn Thành Long là nhà văn thành công với thể loại truyện ngắn và kí. Đề tài viết về người lao động mới. Đặc biệt Lặng lẽ Sa Pa được ông sáng tác vào năm 1970 thời kì miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội là một truyện ngắn hay và đặc sắc. Bằng lời văn đậm chất thơ người đọc vô cùng ấn tượng với nhân vật ông họa sĩ có tình yêu nghề yêu thiên nhiên yêu con người và có những suy ngẫm về công việc.

Đọc truyện ngắn người đọc rất ấn tượng với cách sử dụng ngôi kể thứ ba nhưng điểm nhìn trần thuật lại được đặt vào nhân vật ông họa sĩ. Chính vì vậy nhân vật ông họa sĩ càng trở nên gần gũi ấn tượng với người đọc đặc biệt là tình yêu dành cho công việc. Ông họa sĩ là người mà cả cuộc đời đã gắn bó với hội họa mà giờ đây sắp sửa nghỉ hưu nhưng vẫn có chuyến đi lên Lào Cai để lấy cảm hứng sáng tác vẽ bức tranh cuối cùng. Chặng đường đi đầy khó khăn gian khổ hành động ấy cho ta thấy lòng quan tâm đặc biệt là tình yêu dành cho công việc người họa sĩ vẫn thực hiện chuyến đi ấy.

Với một người làm nghề hội họa thì đôi mắt của ông rất thích vẻ đẹp của thiên nhiên vẻ đẹp của con người lao động. Điều đó được thể hiện rõ khi ông đặt chân lên Sa Pa. Ở Sa Pa có rừng thông, đàn bò tràn ngập màu vàng của nắng. Sa Pa hiện ra qua con mắt tinh tường của người họa sĩ thật một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp của tạo hóa ban tặng cho con người để rồi khi đến nơi đây mà nó như níu giữ ta ở lại không muốn rời xa.

Nhà văn đã rất khéo léo khi đưa vào trong truyện tình huống bất ngờ nhẹ nhàng rất thú vị ông họa sĩ tình cờ gặp anh thanh niên sống và làm việc trên đỉnh Yên Sơn. Qua lời giới thiệu của bác lái xe người cô độc nhất thế gian đã gây ấn tượng cho ông họa sĩ sự tò mò muốn được gặp.

Và rồi khi xuất hiện trước mặt là người thanh niên 27 tuổi vóc dáng nhỏ bé thì người họa sĩ lại xúc động mạnh. Mới có nhìn thấy thôi mà anh giống như người con trai, người thân trong gia đình lâu ngày chưa gặp. Hay trên đường đến nơi anh ở ông đã từng nghĩ “chắc cu cậu chưa kịp quét dọn” nhưng rồi khi vừa bước chân lên trước mặt ông là một ngôi nhà nhỏ bé, sạch sẽ ngăn nắp, trước nhà có một vườn hoa nhiều màu sắc khiến cho ông họa sĩ ngạc nhiên nhưng cũng rất hài lòng. Cuộc trò chuyện trong ba mươi phút nghe những lời anh thanh niên kể, tâm sự thấy những kết quả anh làm khiến ông yêu mến, khâm phục tin tưởng vào thế hệ trẻ xây dựng đất nước nối tiếp thế hệ ông. Cuộc gặp gỡ với người thanh niên trong 30 phút diễn ra nhanh làm ông buồn nhưng chính khoảnh khắc quý giá ấy đã khơi gợi cảm hứng sáng tác trong lòng người họa sĩ để ông vẽ bức chân dung về anh. Chắc hẳn bức vẽ này sẽ rất thành công bởi nó không chỉ thể hiện tài năng của người họa sĩ trong cây bút dạn dày kinh nghiệm mà nó còn gửi gắm tình yêu, tự hào, tin tưởng vào anh thanh niên mặc dù ông mới gặp mặt.

Nhưng rồi khi cầm trên tay cây bút vẽ ông nhận ra “bất lực”của hội họa. Hội họa chỉ vẽ được chân dung của người thanh niên mà không thể nào vẽ được hết những lời nói hành động suy nghĩ cao đẹp. Mặc dù thấy bất lực với cây bút trên tay nhưng người họa sĩ vẫn tiếp tục vẽ bởi ông biết rằng chính hội họa sẽ làm cho anh trẻ mãi sống mãi với thời gian được mọi người biết đến một con người sống và làm việc lặng lẽ âm thầm một mình trên đỉnh núi Yên Sơn.

Truyện ngắn không chỉ thành công về nội dung mà còn thành công về nghệ thuật. Cốt truyện xoay quanh cuộc trò chuyện giữa ông họa sĩ và anh thanh niên trong ba mươi phút. Tình huống truyện bất ngờ nhẹ nhàng thú vị. Miêu tả nhân vật qua lời nói hành động để bộc lộ tính cách. Lời văn đậm chất thơ. Truyện viết về nhân vật ông họa sĩ có tình yêu dành cho nghề yêu thiên nhiên yêu con người và những suy ngẫm về công việc. Ông họa sĩ đại diện cho người lao động mới làm nghệ thuật đóng góp sự nghiệp chung cho đất nước với tình yêu dành cho công việc. Với nhà văn Nguyễn Thành Long ông có chuyến đi lên Lào Cai thực sự có ý nghĩa ông rất yêu quý, tự hào và tin tưởng vào con người lao động.

7 Bài văn hay phân tích nhân vật ông hoạ sĩ - Mẫu số 7

Vote

0%

Trong truyện Lặng lẽ Sa Pa của nhà văn Nguyễn Thành Long, ngoài nhân vật chính - anh thanh niên, các nhân vật khác như ông già họa sĩ, cô kĩ sư, bác lái xe, không chỉ tham gia vào câu chuyện, làm rõ nét hơn cho nhân vật chính mà còn làm phong phú, sâu sắc hơn chủ đề của truyện. Trong số nhân vật phụ đó, đáng chú ý nhất là nhân vật ông họa sĩ già. Người kể chuyện trong tác phẩm hầu như nhập vai vào cái nhìn, suy nghĩ của ông họa sĩ để quan sát, miêu tả từ cảnh thiên nhiên đến nhân vật chính trong truyện.

Ngay từ phút giây đầu gặp anh thanh niên, cùng trước đó với những lời giới thiệu của bác lái xe làm nhà họa sĩ già xúc động mạnh về hình dáng một người con trai có tầm vóc nhỏ bé, nhưng nét mặt rạng rỡ. Những phút đầu gặp gỡ, bằng sự từng trải nghề nghiệp, niềm khao khát của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ thuật, khiến họa sĩ già xúc động và bối rối "bắt gặp một điều thực ra ông vẫn ao ước được biết. Một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị của một chuyến đi dài".

Ở tuổi già, tuổi của những nghỉ ngơi, trái tim người nghệ sĩ này bỗng như trẻ lại, thấy cuộc sống còn bao ý nghĩa, khát khao sống, khát khao sáng tạo. Ông họa sĩ muốn ghi lại hình ảnh anh thanh niên bằng nét bút ký họa: "Người con trai ấy đáng yêu thật nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm người ta suy nghĩ về anh, và về những điều anh suy nghĩ... cuồn cuộn hiện ra khi gặp người".

Với nhà họa sĩ, vẽ bao giờ cũng là một việc khó nhọc, gian nan. Cảm giác "nhọc mệt" mà người thanh niên cho ông chính là niềm vui, hạnh phúc, sung sướng được gặp con người ngoài đời, chân dung nghệ thuật mà ông khát khao đi tìm. Một trái tim nghệ thuật, một khát khao tiếp tục được sáng tạo, được cống hiến sống dậy, thúc dục ông phải vẽ. Giây phút xúc động ấy, ông nhận ra được những âm vang đẹp đẽ, ngọt ngào của cuộc đời, để rồi vang vọng mãi trong tâm hồn ông, biến thành tác phẩm nghệ thuật.

Những lời nói, suy nghĩ, ứng xử, thái độ chân thành của anh thanh niên đã bắt ông suy nghĩ về những cái đã làm và chưa làm được, cái ông dám nghĩ mà không dám làm. Những nghĩ suy về nghệ thuật với sức mạnh và sự bất lực "có sẵn mà chưa rõ hay chưa đúng" về mảnh đất Sa Pa mà ông nghĩ đến "nghỉ ngơi trong giai đoạn cuối đời". Cho nên nhân vật hoạ sĩ già còn là hoá thân bằng xương bằng thịt của một tuyên ngôn nghệ thuật.

Nhân vật ông họa sĩ già là nét đẹp trong cuộc sống, một con người ý thức được vị trí, trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng đất nước, là người nhạy cảm trước cái đúng, cái sai, cái đẹp luôn hướng thiện, mong muốn làm điều tốt đẹp cho cuộc sống. Hình ảnh ông cùng các nhân vật khác để lại cho Lặng lẽ Sa Pa những vang vọng, tác động mạnh đến tư tưởng, tình cảm của mỗi người.

8 Bài văn hay phân tích nhân vật ông hoạ sĩ - Mẫu số 8

Vote

0%

Nhân vật là nòng cốt, là trụ cột của tác phẩm. Thông qua nhân vật, tác giả gửi gắm chủ đề, tư tưởng, tình cảm, thái độ, tấm lòng của mình vào đó. Nhân vật ông họa sĩ trong Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long tuy chỉ là một nhân vật đứng phía sau nhưng tác giả đã đặt điểm nhìn vào nhân vật này, quan sát và gửi gắm những suy nghĩ về cuộc sống, con người và nghệ thuật.

Nhà văn không dùng cách kể từ ngôi thứ nhất, nhưng hầu như người kể chuyện đã nhập vào cái nhìn và suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ để quan sát và miêu tả từ cảnh sắc thiên nhiên đến nhân vật chính trong truyện những suy ngẫm và bình luận.

Ngay từ những phút đầu gặp gỡ người thanh niên, bằng sự trải nghiệm của một nghệ sĩ, ông xúc động đến bối rối vì đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước, khao khát đi tìm: một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác. Với ông, "người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá" bởi những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh, về những điều anh suy nghĩ. "Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những vang âm, khơi gợi bao điều suy nghĩ khác trong óc người khác". Ví như, câu chuyện với người thanh niên, ông họa sĩ đã suy nghĩ về nghệ thuật với cả sức mạnh và sự bất lực của nó trước cuộc đời, với con người và mảnh đất Sa Pa. Ngòi bút nào có thể nói hết được sự cống hiến của tuổi trẻ đối với Tổ quốc. Tổ quốc còn nghèo lại phải đương đầu với chiến tranh liên tiếp xảy ra, nếu không có những người lao động thầm lặng như anh thanh niên, như ông kĩ sư vườn rau, như người cán bộ khí tượng trên đỉnh Phan-xi-păng cao 3142m, người nghiên cứu sét suốt 11 năm làm việc không ngừng nghỉ, lập bản đồ, tìm ra của nổi của chìm dưới lòng đất cho Tổ quốc... Nếu như không có những con người sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, vượt qua chính bản thân để cống hiến thì làm sao đất nước đánh thắng được kẻ thù xâm lược? Những xúc cảm và suy tư của người họa sĩ về anh thanh niên và những điều khác ấy đã làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và chứa đựng nhiều chiều sâu tư tưởng.

Trước những việc làm, suy nghĩ và đặc biệt là sự khiêm tốn, sự ân cần chu đáo, quý khách của người thanh niên trẻ, ông họa sĩ ngỡ trong lồng ngực của mình như có thêm một quả tim nữa. Ông bỗng trẻ lại, thấy thêm yêu cuộc sống, khao khát sống, khao khát sáng tạo mặc dù đã đến tuổi hưu trí và có lẽ đây là chuyến đi thực tế cuối cùng của ông. Ông rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa – mảnh đất thơ mộng, không khí mát mẻ mà trời đất đã ban tặng cho đất nước, con người Việt Nam, song điều làm ông rung động, bối rối hơn cả là cuộc sống và con người Sa Pa có bao điều mới lạ, chất vàng mười còn khuất lấp trong mỗi người lao động bình thường mà chưa ai khai thác. Bởi nghĩ đến Sa Pa – vùng đất lặng lẽ ấy, người ta chỉ nghĩ đến nơi điều dưỡng, nghỉ ngơi. Nhưng trong thực tế trên những triền núi cao quanh năm lặng lẽ, rét giá ấy có biết bao con người đang lao động thầm lặng mà không lặng lẽ. Họ nhiệt tâm, nhiệt tình, hết lòng vì công việc, ngày đêm say mê dâng mật ngọt cho đời. Chính vì lẽ đó mà họa sĩ thấy trăn trở về sức mạnh và sự bất lực của ngòi bút với cuộc đời, con người và mảnh đất Sa Pa này.

9 Bài văn hay phân tích nhân vật ông hoạ sĩ - Mẫu số 9

Vote

0%

Nguyễn Thành Long là cây bút chuyên về truyện ngắn và kí. Truyện của ông có văn phong nhẹ nhàng, tình cảm, giàu chất thơ, ánh lên vẻ đẹp của con người và mang ý nghĩa sâu sắc. "Lặng lẽ Sa Pa" là tác phẩm tiêu biểu của ông. Bên cạnh làm nổi bật nhân vật chính anh thanh niên, truyện cũng khắc họa thành công nhân vật ông họa sĩ với những suy nghĩ về con người, về cuộc sống, về nghệ thuật.

"Lặng lẽ Sa Pa" được viết năm 1970 nhân một chuyến đi thực tế của tác giả ở Lào Cai. Dù được miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào trong truyện cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục. Nhân vật ông họa sĩ - dù không phải là nhân vật chính nhưng có vai trò rất quan trọng trong truyện: người kể chuyện đã nhập vào cái nhìn và những ý nghĩ của ông họa sĩ để trần thuật, để quan sát và miêu tả từ cảnh thiên nhiên đến nhân vật chính của truyện. Qua nhân vật này, tác giả muốn gửi gắm những quan niệm, suy nghĩ về con người, cuộc sống, nghệ thuật chân chính.

Ông là một nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm. Ngay từ lúc nghe những lời giới thiệu của bác lái xe về anh thanh niên, ông họa sĩ đã xúc động mạnh khi nhìn thấy người con trai dáng vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ từ trên sườn núi trước mặt chạy lại chỗ xe đỗ. Sau đó ông ngạc nhiên khi thấy anh thanh niên đang hái hoa, cảm động và bị cuốn hút trước sự cởi mở, chân thành của anh. Rồi ông lại "cảm giác mình bối rối" khi nghe anh thanh niên kể về công việc. Bằng sự từng trải nghề nghiệp và những khát khao của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ, ông biết mình đang xúc động và bối rối vì đã "bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi, một nét thôi đủ để khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị một chuyến đi dài".

Cảm hứng được khơi lên đã thôi thúc người họa sĩ sáng tác. Anh thanh niên muốn dành hai mươi phút để nghe chuyện dưới xuôi. Ông họa sĩ phải hứa mười ngày nữa trở lại, còn bây giờ, ông muốn dành trọn vẹn hai mươi phút thật ngắn ngủi để hiểu thật kĩ về người thanh niên, về đối tượng mà ông đang định thể hiện trong bức tranh của mình. Ông muốn làm một bức phác họa về anh thanh niên, nhưng làm thế nào "cho người xem hiểu được anh ta mà không phải hiểu như một ngôi sao xa? Và làm thế nào đặt được chính tấm lòng của nhà họa sĩ vào giữa bức tranh đó? Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hữu hãn cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài".

Ông chấp nhận những thử thách của quá trình sáng tác, đã bắt cảm hứng của mình hiện lên trang giấy: "Cũng may mà bằng mấy nét vẽ, họa sĩ ghi xong lầm đầu gương mặt của người thanh niên. Người con trai ấy đáng yêu thật nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ".

"Lặng lẽ Sa Pa" đã khắc họa thành công nhân vật ông họa sĩ với điểm nhìn trần thuật đặt vào nhân vật này vừa tạo cho câu chuyện vẻ đẹp khách quan, chân thực vừa làm nổi bật chất thơ bàng bạc, đào sâu suy tư của nhân vật, phù hợp với chính suy nghĩ của tác giả. Những cảm xúc và suy nghĩ của ông họa sĩ về anh thanh niên và về những vấn đề của nghệ thuật, của đời sống được gợi lên từ câu chuyện của anh thanh niên đã làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và tạo chiều sâu tư tưởng tác phẩm.

Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" giúp ta thêm yêu cuộc đời, thêm yêu cuộc sống và thêm tin vào nghệ thuật chân chính. Bởi vậy dù đã gần nửa thế kỷ trôi qua, những tư tưởng trong truyện ngắn vẫn có sức lay động thấm thía tới tâm can người đọc.

10 Bài văn hay phân tích nhân vật ông hoạ sĩ - Mẫu số 10

Vote

100%

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” có một cốt truyện khá đơn giản. Trên chiếc xe từ Lào Cai lên Sa Pa, qua sự giới thiệu của bác lái xe, ông họa sĩ già và cô kĩ sư nông nghiệp làm quen với anh thanh niên 26 tuổi đang công tác một mình trên đỉnh Yên Sơn 2600 mét. Cuộc gặp gỡ kéo dài khoảng 30 phút giúp ba vị khách hiểu rõ hơn về công việc và vẻ đẹp phẩm chất của anh thanh niên. Đặc biệt, đoạn trích ghi lại những cảm nhận của ông họa sĩ trong cuộc trò chuyện với anh thanh niên, từ đó cho thấy những quan niệm sâu sắc của ông họa sĩ về nghệ thuật và cuộc đời.

Ông họa sĩ là một người yêu nghề, có những quan niệm nghệ thuật đúng đắn. Trong cuộc hành trình đến Sa Pa, mục đích của ông họa sĩ là tìm kiếm cho mình một nguồn cảm hứng sáng tạo. Duyên kì ngộ giữa ông và anh thanh niên đã thắp lên ngọn lửa cảm hứng ấy. Cho nên, khi trò chuyện với anh thanh niên, ông “bất giác hí hoáy vào cuốn sổ tì lên đầu gối”. Đó là thứ cảm hứng bất chợt, nhưng mãnh liệt và rất tự nhiên. Chính những vẻ đẹp tâm hồn của anh thanh niên hiện ra qua lời tâm tình chân thành của anh đã khơi dậy mạch nguồn nghệ thuật nơi người họa sĩ.

Ông họa sĩ hiểu rõ mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời: “ông biết rất rõ sự bất lực của nghệ thuật, của hội họa trong cuộc hành trình vĩ đại của cuộc đời.” “Ông thấy ngòi bút của ông bất lực trên từng chặng đường đi nhỏ của ông”. Phép ẩn dụ “hành trình vĩ đại của cuộc đời” đã khái quát được tầm vóc lớn lao vô tận của hiện thực cuộc sống.

Quả đúng như vậy, dù nghệ thuật có vẻ đẹp lung linh huyền ảo riêng của nó, thì nghệ thuật cũng bắt đầu từ cuộc đời và phải hướng tới cuộc đời, tác phẩm nghệ thuật có thể hoàn tất nhưng cuộc đời thì luôn tiếp diễn, cho nên có những lúc nghệ thuật không thể phản ánh hết cuộc sống, có những vẻ đẹp của cuộc sống nghệ thuật không thể truyền tải trọn vẹn. Và chính khoảng cách giữa nghệ thuật và cuộc sống ấy là một sự thử thách gian nan đối với bất kì người nghệ sĩ chân chính nào. Đối với cuộc hành trình vĩ đại là cuộc đời, thì sự sáng tạo của người nghệ sĩ đôi khi cũng chỉ là “từng chặng đường đi nhỏ” nhưng đầy thử thách.

Nhưng một khi dám dũng cảm dấn thân trên con đường nhiều chông gai ấy, tâm hồn người nghệ sĩ sẽ trở nên cao đẹp hơn. Ông họa sĩ nhận ra con đường nghệ thuật “như là một quả tim nữa của ông”. Đây là phép so sánh đặc sắc, nghệ thuật giống như một thứ ánh sáng thần kì khiến cho tâm hồn người nghệ sĩ trở nên mới mẻ hơn, phong phú hơn như một vườn hoa đầy hương sắc. Đồng thời, con đường nghệ thuật ấy cũng là “quả tim cũ được ‘đề cao’ lên”. Ngọn lửa thử vàng của nghệ thuật sẽ giúp chất vàng mười trong trái tim người nghệ sĩ hé lộ và chói ngời.

Có thể thấy, sự nhận thức sâu sắc và đúng đắn về nghệ thuật chính là biểu hiện của một người nghệ sĩ chân chính, giàu tâm huyết với nghề. Bởi lẽ, con đường nghệ thuật “nặng nhọc, gian nan” vì từng tác phẩm nghệ thuật cần phải chuyên chở tâm huyết của người nghệ sĩ. Điều đó thể hiện qua một loạt câu hỏi như giày vò tâm trí người họa sĩ: “Làm thế nào làm hiện lên được mẫu người ấy? Cho người xem hiểu anh ta, mà không phải hiểu như một ánh sao xa? Và làm thế nào để đặt được chính tấm lòng người họa sĩ vào bức tranh đó?”

Các câu hỏi vang lên như tiếng gọi của lương tâm người nghệ sĩ, nó vừa truyền tải thông điệp về thiên chức của người nghệ sĩ với cuộc đời, đồng thời nó cũng truyền tải thông điệp về sứ mệnh của hội họa nói riêng và nghệ thuật nói chung: cần phải khơi phá được những vẻ đẹp của cuộc sống, cần phải khiến những vẻ đẹp ấy chạm được vào trái tim công chúng, khiến vẻ đẹp ấy thật gần gũi để có thể cộng hưởng với tâm hồn mọi người để cái đẹp cứ thể nảy nở, sinh sôi trong cuộc sống.

Vẻ đẹp ấy cụ thể trong trường hợp này chính là anh thanh niên, một chàng trai đáng yêu say mê lý tưởng. Ông họa sĩ muốn mọi người hiểu được anh, yêu mến anh và cảm thấy anh gần gũi, chứ không phải chỉ đơn thuần ngưỡng vọng anh như một “ngôi sao xa”. Hình ảnh “ngôi sao xa” có tính chất biểu tượng, nó xuất hiện hai lần trong tác phẩm. Lần thứ nhất, ở đầu tác phẩm, hình ảnh ngôi sao xa hiện lên qua lời nói của anh thanh niên gợi tới một vẻ đẹp khiêm nhường, lẻ loi nhưng cao quý.

Cho nên, nguyện vọng của ông họa sĩ muốn vẽ bức chân dung của anh thanh niên để người xem không hiểu anh “như một ngôi sao xa” mang mong muốn khiến cho ánh sao lẻ loi, cô độc ấy được thấu hiểu, giúp người xem hiểu hơn về anh thanh niên, về công việc và lý tưởng của anh, từ đó trân trọng, quý mến anh. Ông muốn làm cho ánh sao xa xôi ấy trở nên thật gần gũi và ánh sáng lấp lánh của nó có chạm tới trái tim mọi người. Tức là, khiến cho những việc tốt, những suy nghĩ đẹp, lý tưởng sống cao cả của anh dễ được mọi người đồng cảm, noi theo và nhân rộng trong cuộc sống. Phải chăng mục đích vẽ tranh của bác họa sĩ cũng chính là mục đích của nhà văn Nguyễn Thành Long khi sáng tác nên thiên truyện ngắn đầy chất thơ này?

Những suy tư trăn trở ấy đã khơi dậy những xúc cảm trong tâm hồn ông họa sĩ. Câu cảm thán “Chao ôi!” cất lên như một sự xúc động, như một sự vui mừng. Bởi lẽ ông đã tìm được nguồn cảm hứng sáng tác mà ông cho là “hãn hữu” và cũng nhận ra rằng để đi hết con đường nghệ thuật ấy không phải là dễ dàng. Thế nhưng, ông “đã chấp nhận sự thử thách”. Thái độ mạnh mẽ, quyết tâm ấy thể hiện một tình yêu tha thiết với nghề và một bản lĩnh nghệ thuật vững vàng, đáng quý trọng.

Văn học là tấm gương phản ánh cuộc sống. Người nghệ sĩ có quan niệm nghệ thuật đúng đắn sâu sắc, cũng là một người từng trải, có những nghiêm nghiệm sống sâu sắc Khi vẽ bức chân dung anh thanh niên, đồng thời ông cũng nhận ra những ý nghĩa sâu xa của cuộc sống. Người thanh niên ấy để lại ấn tượng tốt trong lòng ông, ông nhận ra “người con trai ấy đáng yêu thật”, nhưng đồng thời lại khiến ông “nhọc quá” bởi những suy nghĩ trăn trở mà anh gợi ra trong tâm hồn ông.

Những vẻ đẹp của anh thanh niên được nhà văn Nguyễn Thành Long khéo léo xây dựng trên hình thức cuộc đối thoại, cho nên những góc nhìn khác nhau những, tư tưởng khác nhau, “những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh” và “những điều anh suy nghĩ” cứ soi chiếu, cộng hưởng với nhau làm nên những trăn trở, suy tư về cuộc đời trong ông họa sĩ. Câu văn: “Và về những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vòi vọi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển, cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người” tuôn dài miên man đầy chất thơ. Nó gợi tới hoàn cảnh làm việc “cô độc nhất thế gian”, một mình lẻ loi trên đỉnh Yên Sơn của anh thanh niên. Đồng thời, nó cũng khiến ta nhớ lại những suy tư xúc động, đầy ý nghĩa của anh về công việc, về trách nhiệm, về lý tưởng: “Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia”, “Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc”. Con người chỉ có thể sống có ý nghĩa khi biết cống hiến, khi chan hòa với cộng đồng, khi biết góp sức xây dựng quê hương.

Những bài học cuộc sống giản dị mà sâu sắc ấy lại được nói ra bởi một người trẻ tuổi như anh thanh niên, chính điều ấy đã khiến ông họa sĩ xúc động mạnh. Ông đúc kết ra một chân lý: “Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những vang âm, khơi gợi bao điều suy nghĩ khác trong óc người khác, có sẵn mà chưa rõ hay chưa được đúng”. Anh thanh niên trở thành những âm vang trong lặng lẽ, gọi thức những suy nghĩ đúng đắn, tốt đẹp không chỉ trong tâm hồn cô kĩ sư trẻ, mà ngay cả trong tâm trí ông họa sĩ già, từng trải.

Đại thi hào Nguyễn Du từng tâm niệm: “Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”, đó là một định nghĩa đúng đắn về người nghệ sĩ. Và định nghĩa ấy cũng đúng với ông họa sĩ trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”. Qua đoạn trích trên, ta nhận ra được ở ông họa sĩ sự trăn trở và tình yêu mãnh liệt với nghệ thuật và một tấm lòng nhân hậu, yêu con người, yêu cuộc sống.

Qua nhân vật ông họa sĩ, Nguyễn Thành Long truyền tải những triết lý sâu sắc về cuộc đời và nghệ thuật. Nghệ thuật là một cuộc dấn thân phải trả giá bằng máu huyết, nhưng một khi người nghệ sĩ chân chính có can đảm theo đuổi cuộc hành trình ấy, tâm hồn anh ta sẽ được tôi luyện để trở nên phong phú hơn, cao đẹp hơn. Phải chăng ý nghĩa tồn tại thật sự của hai tiếng nghệ-sĩ cũng chính là cuộc hành trình vĩ đại ấy? Những hành động đẹp, những suy nghĩ đẹp, những tình cảm đẹp luôn có sức lan tỏa trong cuộc sống, nó như một thứ ánh sáng dịu dàng ấm áp gọi thức những đóa hoa đẹp trong tâm hồn mọi người.

Hình tượng nhân vật ông họa sĩ được xây dựng bằng những hình thức nghệ thuật độc đáo, đặc sắc. Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc, xây dựng tính cách nhân vật chủ yếu qua độc thoại nội tâm. Câu chuyện được kể qua góc nhìn của ông họa sĩ, và do vậy nhà văn có thể nắm bắt được những chi tiết đặc sắc giàu sức gợi thông qua quan sát tinh tường của nhân vật. Ngôn ngữ truyện ngắn đậm chất thơ, với những câu văn giàu nhạc điệu và những hình ảnh có tính chất biểu tượng “gợi những chiều sâu chưa nói hết”.

Cách kết cấu hệ thống nhân vật của Nguyễn Thành Long rất đặc sắc, qua góc nhìn của ông họa sĩ nhà văn đã làm bật lên vẻ đẹp của nhân vật trung tâm là anh thanh niên, đồng thời vẫn xây dựng nhân vật ông họa sĩ thật sống động, có cá tính và suy nghĩ riêng, chứ không phải chỉ là một bức nền vô hồn tôn vinh nhân vật chính.

Một trang văn in bóng một cuộc đời, mỗi nhân vật hằn in tâm tình người nghệ sĩ. Phải chăng Nguyễn Thành Long đã âm thầm gửi gắm tâm huyết nghệ thuật một đời mình vào hình tượng ông họa sĩ, một người họa sĩ đã dấn thân và không ngừng dấn thân trên cuộc hành trình nghệ thuật đầy khổ nhọc mà cũng đầy vinh quang?