Top 10 trong Top 10 bài văn phân tích Từ Ấy của Tố Hữu sâu sắc nhất.
“Thơ của chàng thanh niên Tố Hữu khi ấy từ trái tim vọt ra cũng như thơ của chúng tôi, cũng lãng mạn như thể chúng tôi, nhưng là thứ lãng mạn khác, có nhiều máu huyết hơn; thơ chúng tôi chỉ đập cho mở cửa trời, nhưng thơ Tố Hữu thì mới có chìa khóa: Cách mạng, giải phóng dân tộc, giải phóng cho người lao khổ.” Đúng như Xuân Diệu đã từng nhận định, thơ của Tố Hữu chính là tiếng lòng của một nhà thơ có tình cảm lớn, lẽ sống lớn, niềm vui lớn. Tiêu biểu cho phong cách thơ ấy phải kể đến có lẽ chính là bài thơ Từ ấy:
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim
Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải khắp muôn nơi
Đề hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ”.
Những năm 30 của thế kỉ XX, khi mà những nhà thơ lãng mạn vẫn đang luẩn quẩn với cảm giác cô đơn, bế tắc, sự tù túng, eo hẹp của cái tôi cá nhân mà chưa thể tìm thấy lối thoát thì Tố Hữu đã sớm giác ngộ lí tưởng của chủ nghĩa Mác-Lê Nin trên con đường “đi kiếm lẽ yêu đời” ấy. Nhà thơ cũng đã từng sống trong những băn khoăn, bế tắc, một chàng thanh niên đang tràn đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ nhưng chẳng thể tìm được cho mình một con đường đúng đắn để giúp nước, cứu đời:
“Bâng khuâng đứng giữa hai dòng nước
Chọn một dòng hay để nước trôi xuôi”
Và nhà thơ đã chọn con đường cách mạng, để rồi chính mốc thời gian ấy là điểm nhấn quan trọng, là mốc son chói lọi dẫn đến những chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và tư tưởng trong cả sự nghiệp chiến đấu và sự nghiệp thơ sau này. Thơ Tố Hữu có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình chính trị, cảm hứng lãng mạn với khuynh hướng sử thi, đậm đà tính dân tộc.
Bài thơ “Từ ấy” được sáng tác năm 1938, xuất bản trong phần“Máu và hoa” ở tập thơ “Từ ấy”- một trong những tập thơ tiêu biểu nhất làm nên tên tuổi của Tố Hữu, cũng là tập thơ đầu tay thể hiện những cảm xúc mới mẻ khi mới bắt đầu bước vào con đường hoạt động cách mạng.
Tố Hữu qua những sáng tác của mình đã thể hiện được những tình cảm lớn, chứ không phải tình cảm riêng tư nhỏ bé của con người trong những mối quan hệ đời thường. Nhà thơ say mê ca ngợi tình cảm công dân, tình đồng chí, tình yêu quê hương, đất nước. Lẽ sống trong thơ Tố Hữu cũng là lẽ sống lớn cho cuộc đấu tranh chung của dân tộc, niềm vui trong thơ Tố Hữu cũng là niềm vui lớn của dân tộc, niềm vui sôi nổi, hân hoan, tươi sáng, rực rỡ nhất.
Bắt gặp lí tưởng của cách mạng, người trí thức ấy như bừng tỉnh khỏi cái tôi nhỏ bé, của những suy nghĩ quẩn quanh, xua tan đi đám mây u ám của tư tưởng tiểu tư sản:
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim”
“Từ ấy” như là một lời khẳng định, nhấn mạnh mốc thời gian quan trọng trong cuộc đời người chiến sĩ. “Từ ấy”, nhà thơ, người chiến sĩ yêu nước, người thanh niên trẻ tuổi với niềm nhiệt huyết sôi nổi, tràn trề đã thoát ra khỏi vòng quanh quẩn:
“Băn khoăn đi kiếm lẽ yêu đời
Vẩn vơ mãi theo vòng quanh quẩn
Muốn thoát, than ôi, bước chẳng rời
Bâng khuâng đứng giữa đôi dòng nước
Chọn một dòng hay để nước trôi”
Từ bóng đêm của cuộc đời, chân lí của Đảng, giống như ánh sáng rọi chiếu tâm hồn, làm thức tỉnh con người, thứ ánh sáng ấy chính là từ nguồn sáng bất diệt “mặt trời chân lí”. Hàng loạt các động từ mạnh “bừng”, “chói” cùng hình ảnh so sánh, ẩn dụ độc đáo “nắng hạ”, “mặt trời chân lí” đã thể hiện vai trò, tầm quan trọng cũng như sức mạnh to lớn của Đảng, làm bừng sáng cả trí tuệ, nhận thức và cả tình cảm của một con người.
Tố Hữu cũng đã từng ca ngợi Bác Hồ, lí tưởng mà Người mang lại giống như ánh mặt trời rực rỡ:
“Người rực rỡ như mặt trời cách mạng
Đêm tàn bay chập choạng dưới chân người”
Trong khi biết bao người trẻ cùng chăng lứa vẫn băn khoăn giữa nhiều lựa chọn thi Tố Hữu đã sớm giác ngộ được lí tưởng cách mạng. Điều này chứng tỏ nhà thơ là một người sáng suốt, tỉnh táo, chủ động đón nhận, vươn tới những điều tốt đẹp, hiểu được những lẽ đúng sai ở đời.
Tố Hữu không chỉ đơn thuần đón nhận ánh sáng của lí tưởng cách mạng bằng nhận thức mà ông còn mở rộng tâm hồn bằng một thứ tình cảm say mê, sôi nổi nhất, có hoa, có hương, có sắc lại còn rộn rã âm thanh “Rất đậm hương và rộn tiếng chim”.
Tâm hồn ấy đang tràn đầy tin yêu, tràn đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ, đang ở độ căng tràn nhất của sức sống và niềm tin yêu vào cuộc đời. Trong “Nhớ đồng”, ta cũng bắt gặp một Tố Hữu với tâm hồn say sưa như thế:
“Rồi một hôm nào, tôi thấy tôi
Nhẹ nhàng như con chim cà lơi
Say đồng hương nắng vui ca hát
Trên chín tầng mây bát ngát trời”
Có thể nói khổ thơ đầu trong bài thơ “Từ ấy” là một trong những khổ thơ hay nhất, lãng mạn nhất diễn tả niềm vui sướng của tác giả. Những hình ảnh ẩn dụ, so sánh độc đáo, sử dụng từ ngữ rất chính xác, giàu tính gợi hình, gợi cảm đã làm cho khổ thơ thêm phần xuất sắc và diễn tả thành công niềm vui sướng, hạnh phúc và sức mạnh mà ánh sáng của Đảng đã mang lại cho nhà thơ.
Như một lẽ tự nhiên khi đã giác ngộ được chủ nghĩa Mác-Lênin, bừng tỉnh bởi ánh sáng của Đảng, nhà thơ đã tự nhận thức được về hành động của mình:
“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải khắp muôn nơi
Đề hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
Giọng thơ sôi nổi, điệp từ ở đầu câu, từ “buộc” thể hiện sự tự nguyện và sự tiếp nối ý thức một cách trực tiếp sau sự tự nguyện ấy, gắn bó với cuộc sống của nhân dân lao động, từ bỏ cái tôi cá nhân để hòa vào với cái chung của cộng đồng.
Giác ngộ cách mạng khiến Tố Hữu từ bỏ cái tôi cá nhân của giai cấp tiểu tư sản để hòa nhập với khối đời chung của nhân dân lao động, với “mọi người”, với”trăm nơi”, với “bao hồn khổ”. Lẽ sống của người cộng sản thấm thía sức mạnh của sự đoàn kết, gắn bó toàn dân ta cũng đã nhiều lần bắt gặp trong những sáng tác của biết bao chiến sĩ cùng thời, giống như Xuân Diệu:
“Tôi cùng xương thịt với nhân dân
Cùng đổ mồ hôi cùng sôi nước mắt
Tôi sống với cuộc đời chiến đấu
Của triệu người yêu dấu cần lao”
Khổ thơ cuối cùng khẳng định lại sự gắn bó của nhà thơ với tầng lớp nhân dân lao động, nhà thơ đã hoàn toàn từ bỏ cái tôi cá nhân để hòa nhập với cộng đồng:
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ”.
Các từ “con”, “em”, “anh” xuất hiện chỉ những cách xưng hô khác nhau, giọng thơ sôi nổi thiết tha, diễn tả tình cảm đầm ấm, gắn bó cùng với “vạn nhà”, “vạn kiếp phôi pha”, “vạn đầu em nhỏ”. Người chiến sĩ ấy đã thực sự sống trong lòng nhân dân, gắn bó với nhân dân, được nhân dân yêu thương, đùm bọc.
Bài thơ “Từ ấy” là những chuyển biến mới trong nhận thức về lí tưởng và lẽ sống của nhà thơ khi bắt gặp ánh sáng của cách mạng. Nhà thơ đã sử dụng hình ảnh thơ tươi sáng, giàu sức sống, biện pháp tu từ, ngôn ngữ thơ giản dị, giàu nhạc tính để thể hiện cảm xúc của chàng thanh niên trẻ may mắn thấy được cuộc sống mới, cuộc đời mới trong niềm hạnh phúc của tuổi trẻ. Đã trải qua bao năm nhưng bài thơ vẫn còn nguyên giá trị, vẫn giống như “bó hoa lửa lộng lẫy nồng nàn nở ra từ cuộc cách mạng vĩ đại của dân tộc”.