Top 1 trong Top 10 loài hoa đẹp được yêu thích nhất ở Tây Bắc.
Người dân Hà Giang có một sự tích về loài hoa tam giác mạch, được truyền tai nhau từ đời này sang đời khác mỗi khi có ai đó hỏi về nguồn gốc loài cây này. Chuyện kể rằng ngày xưa, khi nàng tiên Ngô và nàng tiên Gạo đi xuống trần gian để gieo hạt lúa, hạt ngô. Khi đã gieo hết rồi, mày lúa, mày ngô không biết làm gì bèn đổ vào khe núi. Khi lúa ngô trong nhà đã hết mà vụ mùa tiếp theo chưa đến, một hôm, người ta họp nhau lại để chia ra đi tìm thức ăn cho mọi người. Khi đã tìm nhiều nơi mà không thấy cây gì có thể ăn được, bỗng thấy mùi hương thoang thoảng trong gió mà chưa ai ngửi thấy bao giờ, rồi người ta thấy một loài hoa li ti mọc trải dài từ sườn núi bên này sang sườn núi bên kia. Vì mọc lên từ mày lúa nên gọi là mạch, lại có chiếc lá hình tam giác phía dưới hoa nên gọi là hoa tam giác mạch. Mùa hoa tam giác mạch bắt đầu vào đầu tháng 10 và kết thúc vào tháng 12. Vì là loài hoa đặc trưng của Tây Bắc nên hằng năm người ta tổ chức Lễ hội hoa tam giác mạch để tôn vinh giá trị văn hoá cũng như quảng bá du lịch đến du khách trong và ngoài nước. Lễ hội hoa tam giác mạch hàng năm được tổ chức đúng vào mùa hoa tam giác mạch, tức là từ đầu tháng 10 và kết thúc vào cuối tháng 12. Địa điểm tổ chức là tại 4 huyện cao nguyên đá Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh và thành phố Hà Giang.