Top 10 bài văn nghị luận xã hội hay nhất bàn về hành trang vào đời

6 Bài văn nghị luận xã hội bàn về hành trang vào đời - Mẫu số 6

Vote

0%

Đất nước ta đang bước vào một thế kỷ mới, một thời kỳ hội nhập kinh tế thế giới mới, vì vậy mỗi người đều phải chuẩn bị hành trang cho mình để vững vàng hơn khi bước vào thế kỷ này, trong đó, sự chuẩn bị của thanh niên là vô cùng quan trọng vì thanh niên là những thế hệ tương lai của đất nước.

Hành trang là những trang bị, vật dụng cần thiết của mỗi người trong một chuyến đi xa. Những hành trang ở đây được hiểu là tri thức, kỹ năng, thói quen, được coi là điều kiện cần và đủ để thanh niên có thể tự tin trước sự phát triển một cách chóng mặt của khoa học – kỹ thuật, của sự hội nhập kinh tế thế giới với tính kỷ luật và cường độ lao động cao. Việc chuẩn bị hành trang như vậy sẽ giúp cho chúng ta có thêm nhiều kiến thức, bổ sung thêm tri thức, kỹ năng cho mỗi người, bên cạnh đó giúp ta vững vàng hơn và không bị bỡ ngỡ khi bước vào thế kỷ mới. Đối với đất nước và xã hội, việc chuẩn bị hành trang sẽ là một bước đệm để đưa đất nước phát triển, giúp đất nước hòa nhập với nền kinh tế thế giới, thoát khỏi cảnh nghèo nàn, lạc hậu để sánh vai với các cường quốc năm Châu.

Là thế hệ trẻ - chủ nhân tương lai của đất nước, chúng ta phải là những người đi đầu tiên phong trong học tập, học tập một cách có hiệu quả. Biết mở rộng vốn kiến thức của mình bằng việc thu thập các thông tin trên sách báo, tivi, internet,… Nhanh chóng thu nhận thông tin từ các nước bạn bè để đưa ra các biện pháp giúp đất nước phát triển bằng hoặc hơn các nước bạn, nắm vững tri thức và kịp thời vận dụng các tri thức ấy vào sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Có như vậy thì đất nước ta mới phát triển trong thời kỳ nền kinh tế tri thức này.

Chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới của thanh niên là vô cùng cần thiết. Nó giúp cho đất nước thoát khỏi tình trạng đói nghèo, lạc hậu và có thể hội nhập với kinh tế thế giới một cách bình đẳng. Vì vậy mà chúng ta – thế hệ tương lai của đất nước hãy chuẩn bị hành trang thật tốt để bước vào thế kỷ mới một cách vững vàng nhất có thể.

7 Bài văn nghị luận xã hội bàn về hành trang vào đời - Mẫu số 7

Vote

0%

Trong xu hướng hội nhập toàn cầu hóa, mỗi người đều cần phải tự trang bị những hành trang, kiến thức cho mình để có thể hòa nhập và phát triển. Thật vậy, trong xu hướng ấy thì hành trang của thanh niên trong thời đại mới là một nhân tố không thể thiếu vì sau này họ sẽ là đội ngũ cán bộ trẻ, là những người có năng lực dẫn dắt để đưa đất nước ta phát triển đi lên.

Đầu tiên, ta cần hiểu hành trang là toàn bộ những điều cần thiết để phục vụ cho cuộc sống học tập và làm việc của con người. Hành trang có thể là kiến thức, là tri thức về các môn học, cũng có thể là những kĩ năng mềm mà con người cần phải có như giao tiếp, kĩ năng làm việc nhóm,... Việc chuẩn bị hành trang rất quan trọng với mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ ngày nay. Họ là yếu tố đóng vai trò quan trọng trọng vận mệnh của dân tộc, là những người có đầy đủ sức khỏe cũng như năng lực để lao động và làm việc; họ có tri thức, có năng động sáng tạo để bứt phá giới hạn bản thân; họ dám nghĩ dám làm và dám liều lĩnh.

Thanh niên phải tự trang bị hành trang cho mình ngay từ khi còn ngồi trong ghế nhà trường. Trong quá trình học tập, ta phải tự tìm tòi, sáng tạo và thể hiện sự năng động của mình. Học tập là một quá trình khó khăn vì vậy luôn có những trở ngại cần phải vượt qua, khi tự mình vượt qua những trở ngại sẽ giúp chúng ta có thêm dũng khí và nghị lực để tiếp tục phấn đấu. Không ngừng học tập và tích lũy kiến thức sẽ giúp chúng ta giải quyết được vấn đề của bản thân cũng như các vấn đề khác trong cuộc sống, trở thành người thông thái và có ích cho xã hội.

Một trong những nhân tố không thể thiếu trong hành trang của mỗi người là kinh nghiệm, trải nghiệm từ những hoạt động thức tế. Học phải luôn đi đôi với hành bởi sau mỗi lần được trải nghiệm thực tế sẽ giúp ta có thêm nhiều kiến thức, giúp hiểu sâu và cặn kẽ vấn đề. Trải nghiệm cũng có nhiều tác dụng nữa, giúp ta giải tỏa căng thẳng, tạo dựng nên nhiều mối quan hệ và đặc biệt giúp ta điều hòa lại tinh thần.

Hành trang mà con người cần là vô hạn vì vậy cũng không thể thiếu đó là học tập kinh nghiệm từ những người đi trước. Phương pháp học như vậy giúp rút ngắn thời gian học tập và rất có hiệu quả, từ kinh nghiệm học tập của người khác rồi chọn cách tiếp thu phù hợp với mình để học tập có hiệu quả hơn. Kinh nghiệm không phải để giữ riêng cho mình mà cũng nên sẻ chia với người khác vì mỗi người có một suy nghĩ khác nhau biết đâu người khác có thể làm được những điều bất ngờ hơn bản thân mình, giao lưu và chia sẻ giúp ta cải thiện kĩ năng giao tiếp, trình bày thuyết phục, và đó cũng là hành trang mà mỗi người chúng ta rất cần trong cuộc sống. Học làm người cũng có nghĩa là học cách cư xử đúng mực, biết kính trên nhường dưới. Cần sống và tôn trọng những người hơn tuổi và tôn trọng thành quả của họ, đồng cảm, san sẻ với những người xung quanh mình. Biết học cách chấp nhận và suy xét để sửa sai vấn đề, có ý kiến riêng của mình nhưng không bảo thủ và đi theo lối mòn, cần có sáng tạo và luôn đổi mới trong phương pháp cũng như cách vận động bản thân.

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, chúng ta đã được thấy vô số thanh niên trẻ làm nên sự nghiệp từ bàn tay trắng. Họ có kĩ năng trong mọi hoạt động và điều đó đã giúp họ thành công. Đã có biết bao doanh nhân trẻ thành đạt rồi đến những nhà chính trị gia đầy nhiệt huyết, mấu chốt thành công của họ là không ngừng tích lũy hành trang và kinh nghiệm, họ sẵn sàng chia sẻ và giúp đỡ người khác, họ giỏi giao tiếp và làm việc có kế hoạch, chiến lược, biết đặt ra mục tiêu phấn đấu cho bản thân mình.

Thế nhưng trong cuộc sống không phải ai cũng nhận thức được về tầm quan trọng của hành trang của cuộc đời mình, nhiều bạn trẻ đắm chìm trong những trò chơi điện tử mà quên đi thực tại, họ không có ý chí học tập, không có mục tiêu mục đích để đạt được thành công, họ đổ lỗi cho những người xung quanh vì thất bại của mình, và cũng vì bảo thủ không nghe lời khuyên từ người khác mà họ ngày càng thụt lùi, không có tương lai.

Hành trang của mỗi người cũng bao gồm cả tình cảm gia đình, đó là điểm tựa để con người có thêm nghị lực vươn lên, sống vì những người mình yêu thương sẽ giúp chúng ta vượt qua khó khăn, sống chan hòa tình cảm hơn. Tuy vậy, đâu đó vẫn có những người bỏ mặc mái ấm gia đình của mình, có những đứa con mải mê với những thú vui xa hoa mà quên đi gia đình đã chăm sóc mình, và cũng có những người cha người mẹ vì mải mê kiếm tiền mà không quan tâm đến con cái để rồi đến khi giàu sang lại đau đớn vì con cái sa đọa, hư hỏng không nên người.

Cuộc sống hằng ngày vẫn cứ diễn ra như thế, khó khăn trùng trùng, vậy nên chúng ta cần phải tự trang bị hành trang cho mình ngay từ sớm. Đừng ngại ngần khi bắt gặp những khó khăn trở ngại, phải biết đánh cược và dấn thân vào khó khăn để bứt phá giới hạn bản thân và thu về nhiều kinh nghiệm, học tập là điều tất yếu để đạt được hành trang tri thức. Nhưng học không phải là tất cả, chúng ta cũng nên dành thời gian để than gia các hoạt động xã hội, đừng nghĩ chúng tiêu tốn thời gian của mình vì qua các hoạt động đó chúng ta có thể tiếp thu được thêm kinh nghiệm và học hỏi từ những người khác, gặp gỡ nhiều người sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện về con người, học được cách nắm bắt tâm lí người khác, đó là mấu chốt quan trọng để trở nên thành công. Và dành thời gian khám phá những điều mới mẻ cũng rất quan trọng, chúng ta có thể học hỏi và tiếp thu thêm nhiều tri thức góp phần mở rộng hành trang của mình.

Nhiều thanh niên vẫn lầm tưởng khái niệm hành trang chỉ đơn giản là sự nghiệp và tiền bạc vậy nên dùng mọi phương thức, thủ đoạn để trở nên giàu có mà bất chấp mất mát, tổn thương gây ra cho người khác, họ đánh mất đi bản tính thiện lương thuở ban đầu của mình để rồi tự nhuộm lên một sắc màu đen đặc của xấu xa và thủ đoạn. Cuộc đời đôi khi cũng nên dành cho mình những phút giây để ngẫm nghĩ về những chuyện đã qua, tự mình kiểm điểm bản thân để trở nên hoàn thiện và tốt đẹp hơn vì con người chỉ thực sự thành công khi thắng được mặt tối của bản thân mình, bỏ đi được những khát vọng xấu xa, đen tối.

Thanh niên đóng vai trò quyết định sự phát triển của đất nước trong thời đại mới, vì vậy mỗi người đều phải tự trang bị hành trang cho mình để trở thành những công dân, những nhà lãnh đạo có ích cho đất nước. Và đi đôi với việc tích lũy tri thức cũng cần tự điều chỉnh thái độ, tình cảm với những cảm xúc của bản thân. Là một học sinh, em tự nhận thấy mình vẫn còn nhiều thiếu sót trong việc giao tiếp và tham gia các hoạt động tập thể, em vẫn mất quá nhiều thời gian và công sức cho việc học tập một cách máy móc sách vở. Nhận ra được thiếu sót của bản thân nên em sẽ tích cực sửa đổi để có được cho mình hành trang hoàn chỉnh nhất trước khi bước chân vào cánh cửa cuộc sống hiện thực tàn nhẫn.

8 Bài văn nghị luận xã hội bàn về hành trang vào đời - Mẫu số 8

Vote

0%

Từ buổi hồng hoang của lịch sử đến thời đại văn minh cơ khí là cả một hành trình dài mà con người đã không ngừng vươn lên. Cuộc sống luôn là sự vận động khôn lường, do đó mỗi khi đời sống thay đổi, con người cũng đổi thay theo. Từ bài “ Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” của Vũ Khoan, chúng ta suy nghĩ nhiều hơn về những hành trang mà thanh niên cần chuẩn bị khi bước vào thế kỉ mới.

Thế kỉ mới mà chúng ta đang phải đối mặt là thế kỉ mà sự phát triển của nhiều ngành là như vũ bão, sự giao thoa, hội nhập giữ Đông và Tây ngày càng được đẩy mạnh. “Hành trang” là những thứ không thể thiếu mà con người nên và phải mang theo trong cuộc tiến bước này.

Bước vào thế kỉ mới, con người cần phải mang theo hành trang là sức khỏe. Vì bước vào thế kỉ mới là đồng nghĩa với việc con người sẽ phải đối diện với nhiều thách thức mới. Một cơ thể khỏe mạnh thì ta mới có thật nhiều năng lượng, có một trí tuệ mẫn tiếp để bước đi. Không có sức khỏe, con người sao có thể hội nhập được với thời đại mới?

Bước vào thế kỉ mới, con người cần phải mang theo hành trang là tri thức. Tri thức về cuộc sống sẽ giúp con người tồn tại, phát triển và sáng tạo ra các giá trị. Tri thức cho con người nhiều hiểu biết, để kiếm tìm những ngành nghề phù hợp với chính bản thân mình, để xây dựng một đời sống theo mong muốn chủ quan của bản thân chúng ta. Có tri thức, khi một thế kỉ mới mở ra, chúng ta sẽ vẫn có đủ khả năng để hội nhập. Đặc biệt, trong bối cảnh giao lưu giữa các nước ngày càng được đẩy mạnh, có tri thức về văn hóa,.., con người mới càng dễ dàng có thêm nhiều những người bạn…Cũng bởi hành trang cần có là tri thức, do đó chúng ta cũng phải nỗ lực không ngừng để làm đầy kho tri thức ấy bởi tri thức của mỗi cá nhân chỉ như một giọt nước còn tri thức của nhân loại là cả một đại dương mênh mông, bao la không nhìn thấy bờ bến.

Bước vào thế kỉ mới, hành trang mà con người cần mang theo đó là tinh thần tích cực học hỏi. Sự năng động của bản thân mỗi chúng ta, sự tích cực học hỏi mọi người xung quanh, đó chính là tiền đề giúp ta nhận ra đâu là những điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, đâu là những điều mà bối cảnh mới đang cần.

Bước vào thế kỉ mới, hành trang mà con người cần phải mang theo đó là một người bạn. Ai đó đã từng nói rằng nếu đi ngắn thì đi một mình, nếu đi dài thì cần đến một người bạn. Bước vào thế kỉ mới là chúng ta đối mặt với muôn mọi sự đổi thay do đó con người sẽ rất khó hòa nhập. Một người bạn ở bên để cùng động viên, chia sẻ với chúng ta muốn mọi điều khó khăn. Một người bạn ở cạnh để ta có thêm sức mạnh đối mặt với thách thức. Một người bạn ở bên để hành trình của chúng ta không còn cô đơn và lo sợ. Một người bạn ở bên để ta thêm tự tin và chiến thắng tất cả…

Sự đổi thay về thời gian đã kéo theo rất nhiều những sự đổi thay khác: đổi thay về kinh tế, xã hội, văn hóa, về con người,…Con người là trung tâm của thế giới, do đó, khi đã biết được những hành trang mà bản thân cần mang theo khi bước vào thế kỉ mới, chúng ta hãy không ngừng đổi thay cuộc đời này, để cuộc sống của mỗi cá nhân, mỗi dân tộc được đảm bảo cả về vật chất lẫn tinh thần, để nhân loại được cập bến bờ hạnh phúc.

9 Bài văn nghị luận xã hội bàn về hành trang vào đời - Mẫu số 9

Vote

0%

Bước sang thế kỷ mới, đất nước đứng trước biết bao khó khăn, thử thách. Để có thể vượt qua tất cả, vươn lên sánh ngang cùng thế giới mỗi chúng ta cần phải chuẩn bị cho mình hành trang thật chu đáo mà một trong những điều quan trọng cần thiết trong đó là tự nhận thức một cách đúng đắn về chính bản thân mình, nói như Vũ Khoan trong “Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới”: “Cái mạnh của con người Việt Nam là sự thông minh và nhạy bén với cái mới. Nhưng bên cạnh cái mạnh đó vẫn tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề”.

Nếu như mỗi bước ngoặt trong cuộc đời là một chuyến đi xa thì cuộc đời con người sẽ là hành trình dài của những chuyến đi. Lên đường là để đến nơi, để chinh phục và để lại tiếp tục những cuộc hành trình mới, từ đó con người trưởng thành hơn lên. Nhưng để mỗi cuộc hành trình đó đều đến đích, cũng giống như một cuộc lên đường, mỗi người phải chuẩn bị hành trang cho mình. Hành trang để ta có thêm niềm tin, vững vàng tiến bước, hành trang để ta có thêm sức mạnh băng qua mọi khó khăn, thử thách. Nếu không tự trang bị cho mình, thì sẽ phải đứng trước nguy cơ tụt hậu. Xã hội đang ngày càng phát triển. Cùng với đó là nhu cầu toàn cầu hóa, nhu cầu hội nhập. Nước ta đứng trước rất nhiều những cơ hội nhưng thử thách cũng vô cùng gian nan. Vốn có một xuất phát điểm thấp, để bắt kịp với trình độ phát triển của thời giới đòi hỏi phải có sự cố gắng rất nhiều của mỗi cá nhân cũng như của toàn xã hội. Mỗi chúng ta, đặc biệt là những người trẻ tuổi, chúng ta cần phải biết được những điểm yếu và thế mạnh của mình để từ đó có hướng khắc phục và phát huy. Vũ Khoan đã hoàn toàn có lý khi chỉ ra rằng điểm mạnh của người Việt Nam là sự thông minh và nhạy bén với cái mới. Thực tế sự phát triển của lịch sử dân tộc ta đặc biệt trong những năm gần đây đã là minh chứng cho nhận định đó. Càng ngày càng có nhiều những học sinh, sinh viên Việt Nam đứng lên khẳng định được mình trong những môi trường đòi hỏi khắc nghiệt của quốc tế. Các cuộc thi olympic quốc tế đạt giải cao, những công trình nghiên cứu, những tài năng được thế giới đề cao và thừa nhận... Đó chính là những biểu hiện cho một dân tộc tuy nhỏ bé nhưng giàu truyền thống hiếu học, thông minh, chăm chỉ. Không chỉ có thế, người Việt Nam còn là những con người có khả năng nắm bắt kỹ thuật công nghệ mới cao, có khả năng nhạy bén với cái mới. Các thiết bị kỹ thuật nước ngoài được chuyển giao cho Việt Nam được nhanh chóng đưa vào vận hành thành thạo, sử dụng có hiệu quả. Thậm chí chúng ta còn luôn có những sáng kiến cải tiến cho phù hợp với tình hình thực tế của đất nước: điều kiện địa hình, thời tiết, nhân lực..., phát huy một cách tối đa hiệu quả và năng suất. Trong quá trình tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa, với những chủ trương phù hợp của Đảng, nước ta luôn định hướng “đi tắt, đón đầu”, tiếp cận thông tin và công nghệ một cách nhanh nhất, rút ngắn thời gian, rút ngắn chặng đường đi đến bắt kịp với trình độ phát triển của thế giới. Với những thế mạnh ấy, đất nước ta đang tiến dần hơn đến với trình độ phát triển của thế giới.

Nhận thức được những điểm mạnh này của bản thân, khi chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới, mỗi chúng ta cần phải không ngừng củng cố, phát triển nó hơn lên, trở thành động lực chính. Việc chuẩn bị hành trang cho tương lai tất nhiên không thể chỉ dừng lại ở đó. Triết học Mác - Lênin đã chỉ ra: Một sự vật, hiện tượng tồn tại luôn là sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập. Bên cạnh những mặt tích cực, vẫn luôn tồn tại những mặt tiêu cực, vừa như rào cản lại vừa là động lực thúc đẩy xã hội phát triển. Để chuẩn bị hành trang cho tương lai, chúng ta cũng cần phải nhận thức rõ được điều đó, bên cạnh những mặt mạnh, cần thấy được những điểm còn yếu kém để có định hướng phát triển. Những điểm yếu được Vũ Khoan chỉ ra ở đây chính là: “những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề”. Trong thời cơ cũng vẫn luôn tiềm ẩn những thách thức. Việc nhanh chóng tiếp cận với tiến bộ thế giới, việc “đi tắt, đón đầu” cũng kéo theo nhiều vấn đề, nếu như không có hướng khắc phục sẽ cản trở quá trình phát triển. Việc chạy theo các môn “thời thượng” khiến bị hỏng một lượng lớn các kiến thức cơ bản, nếu không kịp thời bổ sung sẽ dẫn tới tình trạng có ngọn mà không có gốc, không đảm bảo cho quá trình phát triển bền vững. Đó là quan điểm lệch lạc về việc chỉ cần học tốt và chuyên sâu một số môn cần thiết dẫn đến tình trạng học lệch ở một bộ phận lớn học sinh hiện nay. Một con người chỉ có thể thực sự tự tin khi được trang bị một cách đầy đủ kiến thức cơ bản về mọi mặt. Bên cạnh đó còn là những hạn chế về khả năng thực hành và sáng tạo. Khi đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, khi chạy theo những môn học đang thịnh hành trên thế giới chúng ta vướng phải không ít những trở ngại: trình độ phát triển chưa cao nên chưa thể đáp ứng được đầy đủ yêu cầu mới, thời đại mới dẫn đến tình trạng học chay, học vẹt. Đấy là chưa kể đến ảnh hưởng của hình thức giáo dục mang tính truyền thống: thuyết giảng là chính, năng lực hướng dẫn thực hành và sáng tạo của giáo viên còn yếu, thói quen học vẹt, ỷ lại, chưa chủ động của học sinh... Điều này khiến cho việc giáo dục, đào tạo trở nên kém hiệu quả.

Trên đây, để bàn về việc chuẩn bị hành trang bước vào thế kỷ mới, Vũ Khoan chỉ tập trung bàn về việc chuẩn bị về mặt tri thức, kĩ năng kĩ xảo trong công việc. Tất nhiên, để có thể tự tin bước vào tương lai, chỉ thế thôi chưa đủ nhưng cũng phải khẳng định rằng đó là điều quan trọng, tiên quyết trong quá trình đó. Thế giới đang, ngày càng phát, triển hướng tới trình độ cao, hướng tới nền kinh tế tri thức, không ngừng củng cố và nâng cao trình độ chuyên môn, hiểu biết của mình sẽ là điều vô cùng cần thiết cho quá trình hội nhập. Hội nhập là con đường tất yếu nên vấn đề chuẩn bị hành trang là yếu tố sống còn, quyết định vận mệnh một quốc gia, dân tộc theo hướng phát triển hay tụt hậu. Mỗi con người trong đất nước đó cần luôn là một cá nhân chủ động, tích cực, sáng tạo, trong một tập thể tích cực và sáng tạo. Điều này càng đặc biệt có ý nghĩa quan trọng đối với những người trẻ tuổi. Hồ Chí Minh đã từng nói: “Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Tuổi trẻ từ trước đến nay vẫn là thế hệ được cả xã hội đặt niềm tin: thế hệ tương lai của đất nước. Mang trong mình trọng trách vinh quang nhưng cũng hết sức nặng nề mỗi chúng ta cần phải không ngừng nỗ lực cố gắng học hỏi để nâng cao tri thức, hướng tới việc hội nhập với nền kinh tế và tri thức thế giới, cần tiếp tục bồi đắp và phát huy những đức tính truyền thống quý báu của dân tộc đồng thời khắc phục những mặt thiếu sót, hạn chế cần tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, chống tiêu cực trong giáo dục, xã hội hóa vấn đề giáo dục, đưa nước ta trở thành một nước mạnh về mọi mặt, sánh vai cùng các nước phát triển trên thế giới.

Ngày nay, chúng ta đang đứng ở những năm đầu tiên của thế kỷ mới nhưng những nhận định của Vũ Khoan vẫn giữ nguyên giá trị. Chuẩn bị hành trang bước vào thế kỷ mới, nói rộng hơn cũng chính là chuẩn bị hành trang cho tương lai. Đó sẽ luôn là một điều cần thiết và có ý nghĩa.

10 Bài văn nghị luận xã hội bàn về hành trang vào đời - Mẫu số 10

Vote

100%

Phó Thủ tướng Vũ Khoan rất quan tâm đến thế hệ trẻ Việt Nam vì ông hiểu rõ ràng chính thế hệ này quyết định tương lai của đất nước. Trong thời đại khoa học kĩ thuật phát triển mạnh mẽ như hiện nay thì muốn đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội, con người cần phải có một khả năng tương đối toàn diện.

Sau những nghiên cứu và khảo sát nghiêm túc, kĩ càng về con người Việt Nam, Phó Thủ tướng đã thẳng thắn và chân thành nhận xét trong bài viết Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới đăng trong tạp chí Tia sáng số Xuân 2001: Cái mạnh của con người Việt Nam chúng ta là sự thông minh và nhạy bén với cái mới… Nhưng bên cạnh cái mạnh đó còn tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề…

Nhận xét trên rất chính xác. Sự thông minh, nhanh nhạy là mặt mạnh không thể phủ nhận trong tố chất của con người Việt Nam. Nhờ vậy, dân tộc ta mới có thể tồn tại và phát triển qua bốn ngàn năm lịch sử đầy thăng trầm, biến động bởi thù trong, giặc ngoài; mới vượt qua được bao thử thách nghiệt ngã, vận nước ngàn cân treo sợi tóc. Nhiều tấm gương thành đạt của người Việt Nam ở trong nước và nước ngoài đã chứng minh hùng hồn điều đó. Nhưng cũng giống như các dân tộc khác trên thế giới, dân tộc Việt Nam bên cạnh những mặt mạnh còn có không ít mặt yếu. Nhận thức đúng đắn về mặt mạnh, đặc biệt là dám nhìn thẳng vào mặt yếu kém của mình là điều hết sức cần thiết để một dân tộc, một đất nước tiến lên phía trước.

Hiện nay, dân tộc ta đang đứng trước những cơ hội mới của xu thế hội nhập toàn cầu. Để đạt được mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá và xây dựng một đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng văn minh vào năm 2020 thì ngay từ bây giờ, chúng ta phải đặt yếu tố con người lên hàng đầu. Thế hệ trẻ Việt Nam phải dứt khoát từ bỏ những thói quen và tác phong học tập, làm việc cũ kỹ, lạc hậu; phải tiếp thu và rèn luyện cho mình những thói quen tốt, phù hợp với cuộc sống hiện đại.

Do chịu ảnh hưởng nặng nề của nền kinh tế tiểu nông và hậu quả của các cuộc chiến tranh chống xâm lược kéo dài nên phương pháp giáo dục ở nước ta còn nhiều hạn chế. Học sinh hiện nay thường học lệch, chú trọng nhiều về các môn tự nhiên mà không quan tâm học các môn xã hội như Văn, Sử, Địa. Việc học chay, học vẹt là phổ biến. Vì cơ sở vật chất thiếu thốn nên rất ít trường có được những phòng thí nghiệm đúng quy định. Các môn khoa học tự nhiên như Lý, Hóa, Sinh… phần lớn giáo viên chỉ dạy lý thuyết, có cho học sinh thực hành thì cũng chỉ dừng lại ở những thí nghiệm đơn giản mà thôi. Cho nên kĩ năng thực hành, kĩ năng nghiên cứu khoa học của học sinh hầu như rất yếu.

Một điều cần phải nhắc đến là việc tự học của học sinh hiện nay chưa đạt tới mức độ tự giác và thường xuyên. Nhiều người không hiểu rằng trong quá trình học tập thì số lượng kiến thức tiếp thu được từ nhà trường chỉ là sơ đẳng, ít ỏi; còn số lượng kiến thức tiếp thu từ việc tự học qua sách vở và cuộc sống mới là vô hạn. Cho nên họ chưa tạo cho mình thói quen đọc sách – một thói quen tốt vô cùng cần thiết và quan trọng. Chăm đọc sách, đọc sách có mục đích, có định hướng sẽ giúp chúng ta không ngừng nâng cao trình độ hiểu biết, làm giàu kho tàng kiến thức, để từ đó có khả năng ứng xử và làm việc tốt hơn.

Phương pháp giáo dục khoa học và chất lượng cao của các nước tiên tiến trên thế giới cần phải được học tập và vận dụng từng bước vào nền giáo dục ở Việt Nam để rút ngắn dần khoảng cách giữa ta và họ. Người Việt Nam đã có ưu thế là tố chất thông minh, nhanh nhạy trước cái mới, cái tiến bộ thì vấn đề này chắc chắn sẽ làm được. Những chủ nhân tương lai hứa hẹn sẽ có đủ tài năng gánh vác trọng trách xây dựng đất nước giàu mạnh.

Muốn ngẩng cao đầu tự tin vững bước, mỗi chúng ta cần phải nhìn nhận và tự đánh giá bản thân một cách nghiêm túc để thấy rõ đâu là mặt yếu cần khắc phục, đâu là mặt mạnh cần phát huy. Tránh tư tưởng chạy theo cốc môn học có tính “thời thượng” như học Tiếng Anh, học vi tính nhưng không phù hợp với khả năng của mình, không theo học đến nơi đến chốn để rồi suốt đời ân hận vì đã bỏ phí thời gian cùng tiền bạc mà chẳng đem lại bao nhiêu lợi ích cho cá nhân và xã hội.

Qua tác phẩm này có thể thấy rõ được những yêu cầu bức thiết cho dân tộc mình trước khi bước vào một công cuộc đổi mới hội nhập. Những điểm yếu vẫn còn rất nhiều vì thế cho nên muốn hội nhập tốt thì chúng ta cần phải khắc phục những điểm yếu đó.