Văn học của một nước chính là tất thảy những quan niệm về con người về xã hội. Văn học qua các thời kỳ có rất nhiều đổi mới, ngày càng nhiều thêm những chủ đề mới mẻ, ngày càng nhiều thêm những tên tuổi tác giả tác phẩm mới. Thế nhưng có những tác giả, tác phẩm đã đi vào kinh điển của nền văn học Việt Nam. Nhắc đến những tác phẩm Việt Nam kinh điển trong nền văn học chắc chắn không thể bỏ qua 5 tác phẩm dưới đây.
1 Tắt Đèn - Ngô Tất Tố
Ngô Tất Tố là một trong những tác giả của nông dân và nông thôn. Một nhà văn hiện thực, hiện thực đau đớn và trần trụi. Ông khơi gợi và tìm đến tất thảy những bất công, những khổ ải mà con người phải chịu đựng.
Tác phẩm Tắt đèn đúng như cái tên của nó, kể về của đời một của một người phụ nữ sống ở một cuộc đời tối tăm và u ám. Trong thời đại những kẻ thống trị ra tay mặc sức mà bóc lột, mà chà đạp lên cuộc sống của những người dân vô tội. Tiểu thuyết Tắt đèn là hiện thực về cuộc sống của người dân sống trong cảnh khổ ải đến cùng cực. Phải bán con, bán chó để chuộc chồng. Nhưng dù có chết vẫn giữ cái trong trắng, trinh tiết đến cùng.
Toàn bộ tiểu thuyết như một cuốn lịch sử chân thực nhất mà tác giả đã ghi lại về toàn bộ sự ngặt nghèo, khổ ải của người dân trong sự bóc lột của những kẻ thống trị bấy giờ. Cũng là tiếng kêu thương cho những con người vô tội và lên tiếng tìm kiếm sự đồng cảm, sự thấu hiểu và thay đổi hiện thực đó.
2 Chí Phèo - Nam Cao
Nam cao được mệnh danh là một nhà hiện thực nghiêm khắc. Ông là nhà văn viết về nông thôn, viết về con người của chốn thôn quê ruộng đồng. Thế nhưng khác với cách nhìn và cách khai thác của Ngô Tất Tố, Nam Cao tập trung vào nhân cách của con người.
Chí Phèo là nhân vật chính của truyện ngắn cùng tên. Nói là truyện ngắn nhưng đây là tác phẩm ngang tầm tiểu thuyết. Có độ dài ngang tầm tiểu thuyết và ý nghĩa cũng tầm tiểu thuyết. Nam Cao viết về cuộc đời của thằng Chí từ khi nó là một anh canh điền lương thiện cho đến khi hắn biến thành một tên quỷ dữ hung hãn và chuyên đi ăn vạ. Điều mà tác giả muốn nhấn mạnh trong toàn tác phẩm đó là con đường hoàn lương của hắn khi hắn tự tử. Tự tử để quay về làm người. Nam Cao có đưa nhân vật Thị Nở vào tác phẩm như một sợi dây tình người đưa Chí trở lại lương thiện.
Tác phẩm lên án những tầng lớp như Bá Kiến đã đưa đẩy và ép con những người dân thấp cổ bé họng thành kẻ ác. Nhưng cũng là sự khẳng định bản tính lương thiện của con người, khẳng định giá trị của tình yêu thương thức tỉnh lương tri con người.
3 Số Đỏ - Vũ Trọng Phụng
Tác phẩm số đỏ của Vũ Trọng Phụng là một vở kịch về một thời Âu Hóa. Khi nền văn hóa ngoại lai tràn vào nước ta đã là thay đổi cả xã hội, cả lòng người. Một cuốn tiểu thuyết hiện thực châm biếm sâu cay vào những con người giả nhân giả nghĩa, những con người nửa ta nửa tàu đang làm mất dần đi văn hóa của chính đất nước mình.
Đó là nhân vật Xuân Tóc Đỏ với những lưu manh, xảo trá, mánh khóe mà leo lên những chức vị cao quý của thời đại. Là một gia đình có văn hóa, gia đình danh gia vọng tộc nên cái nền vô văn hóa, không có tình người.
Hiện thực một thời được tác giả vạch trần ra để con người có thể nhìn nhận lại chính mình trong cái xã hội đầy nhiễu nhương ấy. Tiểu thuyết trở thành một tác phẩm kinh điển không thể thiếu được trong những tác phẩm đồ sộ nhất hiện nay.
4 Gió lạnh đầu mùa - Thạch Lam
Thạch Lam được biết đến là một trong những nhà văn lãng mạn và thiên hướng nhẹ nhàng. Những tác phẩm truyện ngắn của ông là truyện nhưng dường như không có cốt truyện.
Gió lạnh đầu mùa là một tập truyện ngắn của Thạch Lam. Tập truyện của những nhân vật và những câu chuyện nhẹ nhàng nhất. Là những tản mạn về tình người, về cái đẹp nhẹ nhàng mà sâu lắng. Đọc các tác phẩm trong tuyển tập này của Thạch Lam, người ta có một cảm giác gì đó rất nhẹ nhàng, rất tình. Chính tâm hồn nhẹ nhàng và giàu lòng yêu thương của tác giả đã gợi lên trong lòng độc giả những cảm thương, những gì nhẹ nhàng sâu lắng nhất.
5 Vang bóng một thời - Nguyễn Tuân
Một nhà văn của cái đẹp tuyệt mỹ và độc đáo. Nguyễn Tuân được biết đến như một định nghĩa của nghệ thuật, của cái đẹp. Cả một đời Nguyễn Tuân chỉ dành để tìm kiếm cái đẹp độc đáo, cái đẹp trác tuyệt không lẫn vào đâu.
Tập truyện ngắn Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân là tập truyện của hành trình tìm kiếm những cái đẹp tuyệt mỹ nhất trên đời. Ông tìm thấy những cái đẹp nhẹ nhàng như uống một tách trà, ăn một cái kẹo mạch nha,... Nhưng cũng tìm thấy những cái đẹp khác thường của một kẻ phóng bút chì, một kẻ chém đầu người,...
Tất cả những tác phẩm của Nguyễn Tuân đều là định nghĩa của những cái đẹp trong cuộc đời. Và là tài nghệ nghệ thuật của chính tác giả.
Đó là 5 tác phẩm được liệt vào danh sách những tác phẩm văn học Việt Nam kinh điển mà những người yêu văn học cần biết và cần đọc qua.
bài viết cùng người đăng