Bài văn phân tích tâm trạng của tác giả khi nhớ về Tây Bắc - Mẫu số 8

Top 8 trong Top 10 bài văn hay nhất phân tích tâm trạng của tác giả Quang Dũng khi nhớ về Tây Bắc trong Tây Tiến.

Quang Dũng là một nhà thơ, một người họa sĩ, nhạc sĩ và cũng là một chiến sĩ cách mạng. Trong cuộc đời sáng tác văn học của mình, ông đã có một tác phẩm để đời. Đó chính là bài thơ "Tây Tiến". Với mạch cảm xúc xuyên suốt là là nỗi nhớ, tác phẩm đã thành công thể hiện tâm trạng, thái độ của nhà thơ về miền Tây Bắc cùng kí ức trên những chặng đường hành quân của đoàn binh Tây Tiến.

Quang Dũng đã từng được học bổ túc trung cấp quân sự ở Sơn Tây. Ngay sau đó, ông được giao chức Đại đội trưởng tiểu đoàn 212, Trung đoàn 52 Tây Tiến. Ông chỉ gắn bó với binh đoàn Tây Tiến và núi rừng tây Bắc trong khoảng một năm. Thế nhưng những kỉ niệm với con người, thiên nhiên nơi đây cùng tình đồng chí đồng đội thân thiết khiến ông ghi nhớ mãi. Sau này, Quang Dũng được chuyển về đơn vị khác nhưng nỗi nhớ Tây Tiến vẫn cứ khắc khoải trong lòng. Nhân dịp đại hội toàn quân, ông đã viết nên tác phẩm "Nhớ Tây Tiến", sau này được đổi tên thành "Tây Tiến" để bày tỏ nỗi niềm của mình. Chính vì thế, tất cả cảm xúc của bài thơ đều được gợi lên từ nỗi nhớ, từ những kỉ niệm cũ.

Mở đầu bài thơ, nhà thơ đã bộc bạch trực tiếp:

"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!

Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi"

Trong cuộc hành hương về quá khứ, tác giả đã bắt gặp dòng sông Mã đầu tiên. Đây là dòng sông chạy dọc theo biên giới Việt Nam, cũng là người bạn thân quen, gắn bó với bước đường hành quân của những người lính. Con sông này đã chứng kiến biết bao kỉ niệm vui buồn, là nhân chứng cho cả một thời kì lịch sử. Hai cụm từ "xa rồi" và "Tây Tiến ơi" như gợi lên nỗi tiếc nuối, khắc khoải của một người lính đã phải rời xa đơn vị, rời xa đồng đội gắn bó thân thiết để chuyển đến một nơi khác. Nhà thơ đã bộc lộ trực tiếp nỗi lòng của mình bằng điệp từ "nhớ": "Nhớ về rừng núi", "nhớ chơi vơi". Vần "ơi" ở hai câu thơ đem đến cho người đọc cảm giác mênh mang, khiến cho âm hưởng của nỗi nhớ như vang vọng khắp không gian Tây Bắc rộng lớn.

Trong những câu thơ miêu tả thiên nhiên, tác giả đã thể hiện sự hiểm trở, cheo leo của núi rừng và cả khung cảnh yên bình, thơ mộng dưới thung lũng, ở các bản làng. Chặng đường hành quân của những người chiến sĩ không hề bằng phẳng mà rất nguy hiểm. Họ phải đối mặt với "dốc khúc khuỷu", "dốc thăm thẳm", cái "heo hút" đến đáng sợ của cảnh vật, địa thế thay đổi đột ngột "ngàn thước lên cao" rồi lại "ngàn thước xuống". Thiên nhiên vùng Tây Bắc không chỉ hùng vĩ mà còn mang nét trữ tình, nên thơ. "Mường Lát hoa về trong đêm hơi", "Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi". Đây là những vẻ đẹp bình dị, gần gũi, thân thuộc mà nếu không có trái tim và tâm hồn lãng mạn, hào hoa thì không thể cảm nhận được. Từ việc ca ngợi khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ nhưng cũng rất trữ tình lãng mạn, nhà thơ Quang Dũng đã thể hiện niềm tự hào dành cho những người lính Tây Tiến luôn vững vàng trên những bước hành quân mặc cho khó khăn luôn rình rập.

Sau những chặng đường hành quân đầy vất vả, người lính lại hòa mình vào cuộc sống của người dân ở vùng núi Tây Bắc. Cả doanh trại bỗng sáng "bừng lên" nhờ những ngọn đuốc. Đêm hội bắt đầu, các cô thôn nữ xuất hiện trong bộ quần áo lộng lẫy. Người chiến sĩ tạm quên đi những khó khăn, nguy hiểm để thả hồn vào điệu múa đầy say đắm. Âm thanh vui tươi, rộn ràng của tiếng khèn càng làng cho không gian thêm phần nhộn nhịp. Tuy những khoảnh khắc ấy chỉ còn là kỉ niệm nhưng tiếng khèn, điệu múa đã làm sống dậy những kí ức trong lòng Quang Dũng, thôi thúc ông viết ra những vẫn thơ đầy chân thực, sống động.

Thoát ra khỏi khung cảnh rộn ràng, vui tươi của đêm liên hoan, nhà thơ chợt nhớ về chiều sương trên sông:

"Người đi Châu Mộc chiều sương ấy

Có thấy hồn lau nẻo bến bờ

Có nhớ dáng người trên độc mộc

Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa"

"Người đi" ở đây có thể là một người bạn nào đó của tác giả, cũng có thể là chính ông đang tự quay về Châu Mộc trong tiềm thức. "Chiều sương ấy" cũng là một buổi chiều có thật nhưng đã trôi xa về phía quá khứ. Chỉ còn tác giả ngồi ở làng Phù Lưu Chanh nhớ lại chiều sương mờ ảo, huyền hoặc trong tâm tưởng. "Có thấy", "có nhớ" vừa là câu hỏi cho "người đi", vừa là lời tự vấn của tác giả về những kỉ niệm xưa. Thế nhưng dường như những hình ảnh trong trí óc ông cũng đang dần mờ nhòe, nhạt nhòa trong chiều sương. Ông nhớ về rừng cỏ lau đung đưa đón gió hai bên bờ sông, về dáng người ngồi trên con thuyền độc mộc trôi giữa dòng, về những khi nước lũ mùa hạ, có những bông hoa rụng xuống trôi theo dòng. Khung cảnh huyền hoặc trong chiều hoàng hôn càng làm cho nhà thơ cảm thấy như càng nhớ lại càng hư ảo, mông lung. Những kí ức đó tuy rời rạc nhưng cũng đủ cho ta thấy vẻ thơ mộng, trữ tình của thiên nhiên miền Tây.

Với hai khổ thơ đầu tiên, Quang Dũng đã miêu tả lại thiên nhiên và con người miền Tây từ trong kí ức của mình. Từ đó, người đọc thấy được thái độ tự hào, yêu quý những người đồng đội trong đoàn binh Tây Tiến của tác giả. Ông ca ngợi những chiến binh luôn lạc quan, vững bước mặc cho phía trước có nhiều hiểm nguy khó khăn. Ta cũng thấy được cuộc sống sinh hoạt đầy vui tươi của con người cùng thiên nhiên thơ mộng, trữ tình miền Tây hiện về rất rõ nét trong nỗi nhớ của tác giả.