Nhà thơ Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành. Ông sinh ngày 4 tháng 10 năm 1920. Cuộc đời ông có sự hài hòa giữa cuộc đời Cách mạng và thơ ca. Cho đến nay, ông đã để lại cho hậu thế nhiều tác phẩm sâu sắc, thấm đẫm hơi thở thời đại Cách mạng. Trong đó, ông có 11 tác phẩm chính bao gồm: Từ ấy(1937 -19467) , Ta với ta (1992 – 1999), Nhớ lại một thời (hồi ký, 2000),....Bằng ngòi bút tâm tình, giàu xúc cảm, ông đã trao thưởng Giải nhất Giải thưởng Văn học Hội Văn nghệ Việt Nam 1954 – 1955 cho tập thơ Việt Bắc, giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học – Nghệ thuật đợt 1, 1996. Cùng top 15 khám phá 15 bài thơ tuyển chọn hay nhất của nhà thơ Tố Hữu nhé!
6 Quang vinh Tổ Quốc chúng ta
Thuở ta tiến quân về Hà Nội
Áo quần nâu, chân đất súng thô
Những phố chợ gầy đen hấp hối
Bỗng tuôn trào nước mắt hoan hô!
Và muôn cánh sao vàng tung nở
Cờ đỏ sông, đồng lúa, bờ tre.
Cả đất nước tươi màu rực rỡ
Giữa mùa thu, đón Bác Hồ về.
Ta thuở ấy, đương còn rất bé
Như thiếu niên tuổi mới mười lăm
Nhưng chí quyết không làm nô lệ
Khổ trăm năm, cực mấy nghìn năm.
Ta đứng dậy, hai tay giải phóng
Giành lại trời đất rộng bao la
Trước mắt Thái Bình Dương vỗ sóng
Đây, Việt Nam dân chủ cộng hoà!
*
Lũ đế quốc nhìn ta đứng đó
Như một bầy cú vọ trong đêm
Mắt đỏ nọc, máu thèm lên cổ
Tưởng mồi ngon, một miếng là êm!
Và cả lũ kêu nhau đến cắn
Đứa đè đầu, đứa chặn đằng chân.
Ta như thuở xưa thần Phù Đổng
Vụt lớn lên, đánh đuổi giặc Ân.
Sức nhân dân khoẻ như ngựa sắt
Chí căm thù rèn thép làm roi
Lửa chiến đấu ta phun vào mặt
Lũ sát nhân cướp nước hại nòi.
Tổ quốc ta quyết không mất nữa!
Phố làng đây, nhà cửa ta đây
Dù tan nát, cháy thành than lửa
Máu hy sinh phải rửa thù này!
Mỗi góc núi xây thành chiến luỹ
Mỗi đầu thôn thành một pháo đài
Mỗi viên đạn, một đời thằng quỷ
Mỗi lối đi, một hố chông gài.
Mỗi người chung một cánh tay
Ta giăng thành lưới sắt dày ngày đêm
Mỗi ngày lại lớn thêm một thước
Mỗi đêm thêm một bước tiến lên.
Sức ta là sức thanh niên
Thế ta là thế đứng trên đầu thù.
*
Giặc có mắt, phải mù hai mắt
Giặc có chân, phải chặt hai chân.
Chùng dù mấy chục vạn quân
Cũng không thể chiếm lòng dân một người.
Đàn tép mà ép biển khơi?
Quạ đen mà chiếm mặt trời được chăng?
Những thằng cướp hung hăng áo sắt
Mặt vẫn xanh trước mặt quân ta.
Những quân giết trẻ hại già
Vẫn run sợ cả vườn hoa cánh đồng!
Ta dù lúc tay không khẩu súng
Gậy tầm vông đâm thủng bao thằng!
Đuốc người đốt cháy kho xăng
Một thân mà đuổi xe tăng chạy cuồng!
Giặc trước mặt phải xông mà giết
Thù sau lưng, phải triệt chẳng tha
Những quân cướp ruộng cướp nhà
Những quân đè cổ lột da giống nòi
- Bọn địa chủ cắm vòi hút máu -
Phải vùng lên, mà đấu thẳng tay!
*
Thực dân địa chủ một bầy
Chúng là thú vật, ta đây là người.
Quyết phải sống trên đời làm chủ
Không thể dung lũ thú hoành hành.
Quyết giành đất rộng đồng xanh
Không cho lũ vật hôi tanh bám hoài.
Nhìn tới trước tương lai chiến thắng
Ngọn cờ ta vươn thẳng tiến lên!
Sức ta là sức thanh niên
Thế ta là thế đứng trên đầu thù.
*
Cả đất nước: chiến khu vĩ đại
Bước chân ta khắp bãi chiến trường
Quét Cao - Lạng, mở biên cương
Mênh mông gió lớn bốn phương thổi vào.
Đường tiến công ào ào chiến dịch
Hầm Hoà Bình, bức địch chạy xa.
Đánh sang giải phóng sông Đà
Đánh vào Tả ngạn, khu Ba mở vùng.
Đánh vang động Kông Tum, Đồng Tháp
Đánh An Khê, dồn dập Hải Vân.
Kinh hồn lũ quỷ thực dân
Bắc Nam búa sét oai thần, chạy đâu?
Giáng một trận dập đầu quỷ dữ
Sáng nghìn năm lịch sử Điện Biên.
Sức ta là sức thanh niên
Thế ta là thế đứng trên đầu thù.
*
Anh chị em ơi, mùa thu lại tới
Mùa thu vui thắng lợi hoà bình
Việt Nam anh dũng quang vinh
Năm châu bè bạn quanh mình hát ca…
Trông lại quãng đường qua đỏ máu
Trải mười năm chiến đấu gian lao
Trông mình, nay đã lớn cao
Hai mươi lăm tuổi, hồng hào sức xuân.
Bước trường chinh, bắp chân đã vững
Gánh sơn hà vai cứng đảm đương!
Đã tan, khói lửa chiến trường
Đường đi, mới nửa đoạn đường, còn xa.
Đường còn xa nhưng
Sức ta đã mạnh
Người ta đã đông
Chí ta đã quyết
Lòng ta đã đồng
Dù ai chia núi ngăn sông
Cũng không thể cắt được lòng Việt Nam
Chúng ta đã quyết thì làm
Đã đi phải đến hoàn toàn thành công!
Bước chân ta vững như đồng như sắt
Anh chị em ơi, cờ đỏ phất lên cao!
Anh chị em ơi, hai mươi lăm triệu đồng bào
Tiến lên!
muôn vạn
vì sao
dẫn đường!
7 Lượm
Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú cháu
Gặp nhau Hàng Bè.
Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Ca-lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng...
- “Cháu đi liên lạc
Vui lắm chú à
Ở đồn Mang Cá
Thích hơn ở nhà!”
Cháu cười híp mí,
Má đỏ bồ quân:
- “Thôi, chào đồng chí!”
Cháu đi xa dần...
Cháu đi đường cháu
Chú lên đường ra
Đến nay tháng sáu
Chợt nghe tin nhà.
Ra thế
Lượm ơi!
Một hôm nào đó
Như bao hôm nào
Chú đồng chí nhỏ
Bỏ thư vào bao
Vụt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Thư đề “Thượng khẩn”
Sợ chi hiểm nghèo?
Đường quê vắng vẻ
Lúa trổ đòng đòng
Ca-lô chú bé
Nhấp nhô trên đồng...
Bỗng loè chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi!
Chú đồng chí nhỏ
Một dòng máu tươi!
Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng...
Lượm ơi, còn không?
Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Ca-lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng...
8 Quê mẹ
Gởi Huế yêu
Huế ơi, quê mẹ của ta ơi!
Nhớ tự ngày xưa, tuổi chín mười
Mây núi hiu hiu, chiều lặng lặng
Mưa nguồn gió biển, nắng xa khơi...
Tiếng hát đâu mà nghe nhớ thương!
Mái nhì man mác nước sông Hương
Hà ơi, tiếng mẹ ru nhè nhẹ
Cay đắng bao nhiêu nỗi đoạn trường!
Ôi những đêm xưa, tối mịt mùng
Con nằm bên mẹ, ấm tròn lưng
Ngoài hiên nghe tiếng giày đi rỏn
Mẹ bấm con im: Chúng nó lùng
Con hỏi vì sao chúng nó tìm
Tìm ai, con hỏi, mẹ rằng: Im!
Mẹ ơi, đời mẹ buồn lo mãi
Thắt ruột mòn gan, héo cả tim
*
Mẹ không còn nữa, còn đây Huế
Con lớn lên, con biết lẽ rồi:
Nước mất nhà tan, đời khổ thế
Không làm nô lệ đứng lên thôi!
Con lớn lên, con tìm Cách mạng
Anh Lưu, anh Diểu dạy con đi
Mẹ không còn nữa, con còn Đảng
Dìu dắt con khi chửa biết gì.
Huế không buồn nữa, Huế ta ơi
Mắt ướt trăm năm đã hé cười
Nghìn mảnh tương lai về phấp phới
Truyền đơn cờ đỏ gió tung trời.
Roi điện cùm xai toé máu tươi
Xà lim không thể khoá hồn người
Bừng bừng tiếng hát rung song sắt
Tiếng hát ta bay lộng giữa đời...
Tháng Tám vùng lên Huế của ta
Quảng - Phong ơi, Hương Thuỷ, Hương Trà
Phú Vang, Phú Lộc đò lên Huế
Đỏ ngập dòng sông rộn tiếng ca.
*
Từ ấy, xa quê mẹ đến rày
Lắng nghe từng buổi, nhớ từng ngày
Giặc về giặc chiếm đau xương máu
Đau cả lòng sông, đau cỏ cây!
Cắn răng gian khổ tám năm trời
Huế của ta không một bước lùi
Huế của ta đây cầm vững súng
Chúng bay không thể có đường vui
Chúng bay không thể có ngày mai
Chết dưới chân bay vạn bẫy gài
Chết xuống đầu bay từng hốc núi
Hải Vân thăm thẳm huyệt đêm ngày!
Làng ta giặc đốt mấy lần qua
Mà đất Phù Lai vẫn tốt cà
Mà quít Hương Cần ta vẫn ngọt
Nhớ anh du kích trấn Dương Hoà
Chí ta như núi Thiên Thai ấy
Đỏ rực chiều hôm dậy cánh đồng
Lòng ta như nước Hương Giang ấy
Xanh biếc lòng sông những bóng thông...
*
Lửa chiến tranh nay đã tắt rồi
Mà lòng ta vẫn cháy không nguôi
Mẹ ơi dưới đất còn chua xót
Những tiếng giày đinh đạp núi đồi!
Ôi Huế ngàn năm, Huế của ta
Đường vào sẽ nối lại đường ra
Như con của mẹ về quê mẹ
Huế lại về vui giữa Cộng hoà.
9 Tiếng ru
Con ong làm mật, yêu hoa
Con cá bơi, yêu nước; con chim ca, yêu trời.
Con người muốn sống, con ơi
Phải yêu đồng chí, yêu người anh em.
Một ngôi sao chẳng sáng đêm
Một thân lúa chín, chẳng nên mùa vàng.
Một người - đâu phải nhân gian?
Sống chăng, một đốm lửa tàn mà thôi!
Núi cao bởi có đất bồi
Núi chê đất thấp núi ngồi ở đâu?
Muôn dòng sông đổ biển sâu
Biển chê sông nhỏ, biển đâu nước còn?
Tre già yêu lấy măng non
Chắt chiu như mẹ yêu con tháng ngày.
Mai sau con lớn hơn thày
Các con ôm cả hai tay đất tròn.
10 Lá thư Bến Tre
Anh,
Phải chi em đến được cùng anh
Chỉ một ngày thôi, kể ngọn ngành!
Thư viết đôi trang, lòng cuộn cuộn
Như dòng sông cuốn lá tre xanh...
Anh ạ, từ hôm Tết tới nay
Giặc đi ruồng bố suốt đêm ngày
Thới Lai, Thới Thuận, liền hai trận
Ba bốn ngàn quân, bảy máy bay.
Biết không anh? Giồng Keo, Giồng Trôm
Thảm lắm anh à. Lũ ác ôn
Giết cả trăm người, trong một sáng
Máu tươi lênh láng đỏ đường thôn.
Có những ông già, nó khảo tra
Chẳng khai, nó chém giữa sân nhà
Có chị gần sinh, không chịu nhục
Lấy vồ nó đập, vọt thai ra.
Anh biết không? Long Mỹ, Hiệp Hưng
Nó giết thanh niên, ác quá chừng
Hăm sáu đầu trai bêu cọc sắt
Ba hôm mắt vẫn mở trừng trừng!
Có em nhỏ nghịch, ra xem giặc
Nó bắt vô vườn, trói gốc sau
Nó đốt, nó cười... em nhỏ hét:
“Má ơi, nóng quá, cứu con mau!”
*
Ôi kể làm sao hết được anh!
Bao nhiêu máu chảy, bấy dòng kênh
Phải chi em gởi cho anh được
Nắm đất đang nồng lửa đấu tranh!
Anh ở ngoài kia, anh có nghe
Quê ta sông dậy tiếng chèo ghe
Ghe đưa trăm xác đi đòi mạng
Rầm rập ngày đêm lên Bến Tre?
Người chết đi cùng người sống đây
Tử sinh một dạ, trả thù này.
Võ trang mấy trận, vang Bình Đại
Cờ phất, bừng tươi đất Mỏ Cày.
Anh ạ, quê ta khá lại rồi
Như cây dừa cháy lại xanh chồi
Khổ thì vẫn khổ, nhưng tan giặc
Nhà lại xây nhà, vui lại vui!
Xin anh hãy tưởng, ở quê hương
Mía mọc xanh um đất mật đường
Ghe máy từng đoàn săn đuổi cá
Tưng bừng mặt biển buổi tinh sương.
Trống cờ “giải phóng” vui đêm hội
Ngói đỏ bờ kênh những mái trường.
Vẫn đậm, như xưa, tình kháng chiến
Lại về, những tiếng hát yêu thương...
*
Ôi nói làm sao được hở anh
Buồn vui muôn nỗi của quê mình!
Phải chi em gởi cho anh được
Những ảnh hình ghi những tấm tình...
Anh ở ngoài kia, có mạnh không?
Nhớ anh, em vẫn để trong lòng
Như con sông nhỏ ngày đêm ấy
Cứ chảy, trăm năm chẳng đổi dòng.
Em ở trong này, em vẫn trông
Cao cao ngoài đó có mây hồng
Có anh đi đó, bên em đó...
Em đó, bên mình, anh thấy không?
Previous post
