Top 3 trong Top 10 tác phẩm hội họa kinh điển về tình yêu.
Bức Paolo and Francesca da Rimini (1855) của Dante Gabriel Rossetti là một trong những tác phẩm tiêu biểu khai thác chủ đề tình yêu bi kịch trong truyền thống văn chương – hội họa châu Âu. Lấy cảm hứng từ Thần khúc của Dante Alighieri (thiên Inferno), Rossetti tái hiện khoảnh khắc định mệnh khi Paolo và Francesca, đôi tình nhân ngang trái, bị phát hiện và phải chịu kết cục trầm luân trong Địa ngục.
Bức tranh phản ánh rõ tinh thần của phong trào Tiền Raphael (Pre-Raphaelite Brotherhood), do chính Rossetti đồng sáng lập. Đặc trưng là đường nét tỉ mỉ, màu sắc rực rỡ, sự chú trọng chi tiết trang trí và cảm xúc mãnh liệt. Không gian nội thất được khắc họa với nhiều yếu tố gợi tính chất huyền thoại, trung cổ: trang phục cầu kỳ, đồ đạc chạm trổ công phu, và ánh sáng ấm áp nhưng đầy căng thẳng.
Cái hôn của Paolo và Francesca không phải là sự phô bày khoái cảm, mà là giây phút ngắn ngủi của đam mê xen lẫn dự cảm bi kịch. Trong bố cục, Rossetti khéo léo sắp đặt nhân vật Gianciotto (chồng Francesca) thấp thoáng phía xa, như cái bóng định mệnh đang rình rập. Điều này khiến cảnh tượng tình yêu bị bao phủ bởi ám ảnh chết chóc, làm nổi bật sự mong manh của hạnh phúc.
Ý nghĩa của bức tranh vượt khỏi khuôn khổ một câu chuyện cụ thể. Nó trở thành ẩn dụ cho sự xung đột giữa khát vọng cá nhân và những ràng buộc của xã hội, đạo đức. Tình yêu trong Paolo and Francesca da Rimini vừa nồng nàn, vừa tuyệt vọng; vừa ngọt ngào, vừa bi thương; đúng với tinh thần lãng mạn u sầu mà Rossetti và các họa sĩ Tiền Raphael thường theo đuổi.