Nông nghiệp là một ngành kinh tế quan trọng và chiến lược của nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các nước đang phát triển và nông thôn. Nông nghiệp không chỉ cung cấp lương thực, thực phẩm và nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác, mà còn góp phần bảo vệ môi trường, duy trì an ninh lương thực và phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, nông nghiệp cũng đang đối mặt với nhiều thách thức lớn trong bối cảnh toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu, dân số tăng nhanh, đất đai thu hẹp và ô nhiễm môi trường. Để giải quyết những vấn đề này, nông nghiệp cần phải đổi mới và áp dụng các công nghệ tiên tiến của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là sự kết hợp của các công nghệ số, vật lý và sinh học, tạo ra những thay đổi mang tính đột phá trong sản xuất và cuộc sống. Các công nghệ này bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), máy học (ML), điện toán đám mây (cloud computing), robot, máy bay không người lái (UAV), blockchain, in 3D, sinh học tổng hợp, gen sửa đổi và nan công nghệ. Trong lĩnh vực nông nghiệp, các công nghệ này đã và đang được áp dụng để tạo ra những xu hướng mới, nhằm tăng hiệu quả, chất lượng, an toàn và bền vững của sản xuất và tiêu dùng. Dưới đây là top 10 xu hướng nông nghiệp bền vững trong thời đại 4.0 mà bạn không thể bỏ qua.
1 Nông nghiệp thông minh
Nông nghiệp thông minh là việc ứng dụng các công nghệ IoT, AI, ML, điện toán đám mây và robot vào các quy trình sản xuất nông nghiệp, như giám sát, thu thập, phân tích và xử lý dữ liệu; điều khiển từ xa các thiết bị; tự động hóa các hoạt động như gieo trồng, thu hoạch, bón phân, tưới tiêu; dự báo thời tiết, sâu bệnh và sản lượng; tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực như đất, nước và phân bón.
Nông nghiệp thông minh giúp người nông dân giảm thiểu sức lao động, chi phí sản xuất và rủi ro; tăng cường kiểm soát chất lượng và an toàn của sản phẩm; tiết kiệm nguồn lực và bảo vệ môi trường; nâng cao năng suất và thu nhập. Nông nghiệp thông minh cũng tạo ra những cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp khởi nghiệp và các nhà cung cấp dịch vụ công nghệ.
Một số ví dụ về nông nghiệp thông minh là:
- Agrila, một khởi nghiệp của Bulgari, tạo ra một trạm cảm biến dựa trên mô-đun IoT để tạo thuận lợi cho việc thu thập các thông số quan trọng như độ ẩm và nhiệt độ của đất, tốc độ và hướng gió, mưa, độ ẩm, chiếu xạ mặt trời… Trạm vận hành bằng năng lượng mặt trời và cung cấp cảnh báo thời gian thực thông qua các ứng dụng web hoặc di động. Giải pháp này còn cung cấp các biểu đồ, báo cáo và phân tích dữ liệu cảm biến chi tiết, cho phép người nông dân thu thập thông tin chi tiết một cách kinh tế và hiệu quả hơn.
- Farmer Hive, một khởi nghiệp của Canada giải quyết nhu cầu giám sát từ xa tức thì đối với thiết bị nông nghiệp, cây trồng và vi khí hậu. Farmer Hive phát triển các cảm biến dựa trên công nghệ IoT cho nhà kính, trang trại gia đình và người trồng cây ăn quả. Sản phẩm của Farmer Hive cung cấp các dịch vụ đám mây lưu trữ trực tiếp dữ liệu và các chỉ số chi tiết được đo bằng các cảm biến này. Nó có khả năng giám sát từ xa trong hệ sinh thái không dây với sự trợ giúp của các công nghệ kết nối như mạng 4G LTE-M, Wi-Fi hoặc LoRaWAN. Cho phép nông dân hiểu rõ hơn về dữ liệu trang trại của họ và xác định các khu vực có vấn đề trong thời gian thực.
- Farmbot, một công ty của Mỹ, sản xuất các robot gieo trồng, tưới tiêu và chăm sóc cây trồng trong khu vườn gia đình hoặc nhỏ lẻ. Robot được điều khiển bằng máy tính hoặc điện thoại thông minh và có thể lập trình để thực hiện các hoạt động theo lịch trình hoặc theo yêu cầu. Robot cũng có thể thu thập và gửi dữ liệu về tình trạng cây trồng, đất và nước cho người sử dụng. Farmbot giúp người chủ tiết kiệm thời gian, công sức và nguồn lực trong việc chăm sóc khu vườn của mình.
2 Khởi nghiệp nông nghiệp
Khởi nghiệp nông nghiệp là những doanh nghiệp mới thành lập hoặc mới hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, sử dụng các công nghệ mới hoặc các mô hình kinh doanh mới để giải quyết các vấn đề hoặc tạo ra các giá trị mới cho ngành này. Khởi nghiệp nông nghiệp có thể hoạt động trong các lĩnh vực như sản xuất.
- chế biến, bảo quản, vận chuyển, phân phối, tiêu thụ nông sản;
- cung cấp các dịch vụ tư vấn, đào tạo, hỗ trợ, tài chính, bảo hiểm cho người nông dân;
- phát triển các giải pháp công nghệ như phần mềm, ứng dụng, thiết bị, robot, máy bay không người lái, blockchain, in 3D cho nông nghiệp;
- nghiên cứu và phát triển các giống cây trồng, vật nuôi, vi sinh vật, phân bón mới;
- thúc đẩy các hình thức nông nghiệp mới như nông nghiệp đô thị, nông nghiệp thủy canh, nông nghiệp dọc…
Khởi nghiệp nông nghiệp đang là một xu hướng toàn cầu và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, các tổ chức phi chính phủ, các cơ quan chính phủ và các đối tác chiến lược. Theo báo cáo của tổ chức tư vấn tài chính Maple Capital Advisor, năm 2019, riêng tại Ấn Độ, vốn khởi nghiệp nông nghiệp đạt tới 244,59 triệu USD và được dự báo sẽ tăng tiếp trong năm 2021. Ngay cả khi đại dịch Covid-19 hoành hành, một doanh nghiệp khởi nghiệp như Bijak cũng huy động được 11,8 triệu USD cho kế hoạch sản xuất nông nghiệp.
Khởi nghiệp nông nghiệp không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn góp phần giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường như giảm thiểu lãng phí thực phẩm, giảm ô nhiễm khí thải nhà kính, bảo tồn nguồn gen, tạo việc làm và thu nhập cho người lao động nông thôn…
Một số ví dụ về khởi nghiệp nông nghiệp là:
- AgroStar, một khởi nghiệp của Ấn Độ, cung cấp một nền tảng trực tuyến cho người nông dân để mua các sản phẩm và dịch vụ liên quan đến sản xuất nông nghiệp như giống cây trồng, phân bón, thuốc trừ sâu, máy móc… AgroStar cũng cung cấp các thông tin và tư vấn kỹ thuật cho người nông dân thông qua điện thoại thông minh và tin nhắn. AgroStar giúp người nông dân tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc mua sắm và quản lý trang trại.
- CropIn, một khởi nghiệp khác của Ấn Độ, phát triển một giải pháp quản lý trang trại thông minh dựa trên điện toán đám mây và AI. CropIn cho phép người nông dân theo dõi và kiểm soát các hoạt động trên đồng ruộng thông qua các ứng dụng di động. CropIn cũng cung cấp các dữ liệu và phân tích về sâu bệnh, sản lượng, chất lượng và khả năng tiếp thị của các sản phẩm nông nghiệp. CropIn giúp người nông dân nâng cao hiệu quả, an toàn và bền vững của sản xuất nông nghiệp.
- Plenty, một khởi nghiệp của Mỹ, chuyên về nông nghiệp đô thị, sử dụng các công nghệ như IoT, AI, ML, robot và in 3D để trồng rau quả trong các nhà máy dọc. Plenty cho biết họ có thể trồng ra 350 loại rau quả khác nhau trong một không gian nhỏ hơn 1% so với trang trại truyền thống, với năng suất cao hơn 530 lần và tiêu thụ ít nước hơn 99%. Plenty cũng tập trung vào việc tạo ra các sản phẩm rau quả có hương vị, màu sắc và dinh dưỡng tốt hơn. Plenty hướng đến việc cung cấp rau quả tươi ngon và sạch cho người dân thành thị.
3 Nông nghiệp sinh học
Nông nghiệp sinh học là việc ứng dụng các công nghệ sinh học vào sản xuất nông nghiệp, như công nghệ gen, công nghệ enzyme, công nghệ vi sinh vật, công nghệ tế bào và mô… Nông nghiệp sinh học giúp cải tiến các giống cây trồng, vật nuôi và vi sinh vật; phát triển các sản phẩm mới như phân bón sinh học, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, chất điều hòa sinh trưởng… Nông nghiệp sinh học cũng giúp giải quyết các vấn đề môi trường như phục hồi đất, xử lý chất thải, giảm ô nhiễm…
Nông nghiệp sinh học đang là một xu hướng phát triển mạnh mẽ trong thời đại 4.0, khi các công nghệ sinh học ngày càng tiến bộ và đa dạng. Nông nghiệp sinh học mang lại những lợi ích như tăng khả năng chịu sâu bệnh, hạn hán, chất lượng và sản lượng của cây trồng; tăng khả năng chống bệnh, sinh sản và hiệu suất của vật nuôi; tăng hiệu quả sử dụng nguồn lực và bảo tồn đa dạng sinh học.
Một số ví dụ về nông nghiệp sinh học là:
- Inari, một khởi nghiệp của Mỹ, sử dụng các công nghệ gen sửa đổi (gene editing) để tạo ra các giống cây trồng mới có khả năng thích ứng cao với điều kiện khí hậu và đất đai khác nhau. Inari cho biết họ có thể tạo ra các biến thể gen mới trong vòng 1-2 năm, so với 10-15 năm của các phương pháp truyền thống. Inari cũng cho biết họ có thể giảm chi phí sản xuất giống cây trồng xuống 90%.
- Pivot Bio, một khởi nghiệp khác của Mỹ, phát triển một loại phân bón sinh học dựa trên vi khuẩn có khả năng cố định nitơ từ không khí để cung cấp cho cây ngô. Pivot Bio cho biết sản phẩm của họ có thể giúp cây ngô tăng sản lượng từ 5-10%, trong khi
- giảm lượng phân bón hóa học cần thiết và giảm lượng khí thải nhà kính. Pivot Bio cũng cho biết sản phẩm của họ có thể hoạt động ở nhiều loại đất và điều kiện khí hậu khác nhau.
- Novozymes, một công ty của Đan Mạch, là một trong những nhà sản xuất enzyme hàng đầu thế giới. Enzyme là các chất xúc tác sinh học có khả năng tăng tốc các phản ứng hóa học trong các quá trình sinh lý và hóa học. Novozymes cung cấp các sản phẩm enzyme cho nhiều lĩnh vực, trong đó có nông nghiệp. Các sản phẩm enzyme của Novozymes có thể giúp cải thiện chất lượng và hiệu suất của chế biến thực phẩm, thức ăn chăn nuôi, bảo quản nông sản, sản xuất sinh dầu, sản xuất ethanol…
4 Nông nghiệp đô thị
Nông nghiệp đô thị là việc trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản trong khu vực đô thị hoặc gần đô thị, như trên mái nhà, trong nhà kính, trong các công viên, trên ban công, trong các khu vườn cộng đồng… Nông nghiệp đô thị có thể sử dụng các phương pháp truyền thống hoặc các công nghệ mới như nông nghiệp dọc, nông nghiệp thủy canh, nông nghiệp không đất…
Nông nghiệp đô thị là một xu hướng ngày càng phổ biến trong thời đại 4.0, khi mà dân số đô thị ngày càng tăng, nhu cầu về rau quả tươi ngon và sạch ngày càng cao, và không gian đất đai ngày càng thu hẹp. Nông nghiệp đô thị mang lại những lợi ích như tiết kiệm chi phí vận chuyển và bảo quản; giảm lãng phí và ô nhiễm; tạo ra nguồn thu nhập và việc làm cho người dân thành thị; tăng cường an ninh lương thực và dinh dưỡng; tạo ra không gian xanh và cải thiện chất lượng không khí.
Một số ví dụ về nông nghiệp đô thị là:
- AeroFarms, một khởi nghiệp của Mỹ, xây dựng các nhà máy dọc để trồng rau xanh bằng phương pháp không đất (aeroponics). Aeroponics là việc phun sương dinh dưỡng lên rễ cây trồng mà không cần sử dụng đất. AeroFarms cho biết họ có thể trồng ra rau xanh có chất lượng cao hơn, năng suất cao hơn 390 lần và tiêu thụ ít nước hơn 95% so với trồng trọt truyền thống. AeroFarms cũng sử dụng các công nghệ IoT, AI và ML để theo dõi và điều chỉnh các điều kiện môi trường như ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm và dinh dưỡng cho cây trồng.
- Sky Greens, một khởi nghiệp của Singapore, phát triển một hệ thống trồng rau quay dọc bằng phương pháp thủy canh. Thủy canh là việc trồng cây trồng trong dung dịch dinh dưỡng mà không cần đất. Hệ thống của Sky Greens gồm các khay trồng được gắn trên các khung sắt cao 9 mét và quay nhờ vào sức gió hoặc năng lượng mặt trời. Sky Greens cho biết họ có thể tiết kiệm không gian đất đến 10 lần, tiêu thụ ít nước và phân bón hơn, và trồng ra rau quả tươi ngon và sạch hơn.
- CityFarm, một khởi nghiệp của Indonesia, cung cấp một giải pháp trồng rau tại nhà bằng phương pháp thủy canh. CityFarm bán các bộ trồng rau gồm các khay, ống, bơm, đèn LED và hạt giống cho người dùng. Người dùng chỉ cần kết nối các bộ trồng rau với nguồn điện và nước, và theo dõi quá trình trồng rau thông qua một ứng dụng di động. CityFarm giúp người dùng có thể tự trồng rau tại nhà một cách dễ dàng và tiện lợi.
5 Nông nghiệp hữu cơ
Nông nghiệp hữu cơ là việc sản xuất nông nghiệp theo các nguyên tắc hữu cơ, như không sử dụng các chất hóa học nhân tạo như phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích; không sử dụng các giống cây trồng, vật nuôi biến đổi gen; không sử dụng các phương pháp chế biến bất tự nhiên như bức xạ, chất bảo quản… Nông nghiệp hữu cơ nhằm tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường.
Nông nghiệp hữu cơ là một xu hướng ngày càng được ưa chuộng trong thời đại 4.0, khi mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và chất lượng của thực phẩm, và có ý thức bảo vệ môi trường. Theo báo cáo của Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Quốc tế (IFOAM), năm 2019, diện tích canh tác hữu cơ toàn cầu đạt 72,3 triệu ha, tăng 1,1% so với năm 2018; giá trị thị trường hữu cơ toàn cầu đạt 106 tỷ USD, tăng 4% so với năm 2018. Các quốc gia có thị trường hữu cơ lớn nhất là Mỹ, Đức, Pháp, Trung Quốc và Ý.
Nông nghiệp hữu cơ mang lại những lợi ích như giảm rủi ro sức khỏe do tiếp xúc với các chất hóa học; tăng chất lượng và dinh dưỡng của sản phẩm; giảm chi phí sản xuất do tiết kiệm phân bón và thuốc bảo vệ thực vật; tăng giá trị thương mại do có chứng nhận hữu cơ; bảo vệ đa dạng sinh học và cân bằng sinh thái.
Một số ví dụ về nông nghiệp hữu cơ là:
- Organic India, một công ty của Ấn Độ, chuyên sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm hữu cơ như trà, gia vị, thực phẩm bổ sung và mỹ phẩm. Organic India hợp tác với hơn 3.000 nông dân hữu cơ trên khắp Ấn Độ để cung cấp nguyên liệu chất lượng cao cho các sản phẩm của mình. Organic India cũng tuân thủ các tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế như USDA, EU và FSSAI.
- Amy’s Kitchen, một công ty của Mỹ, là một trong những nhà sản xuất thực phẩm hữu cơ lớn nhất thế giới. Amy’s Kitchen cung cấp các sản phẩm hữu cơ như pizza, bánh mì kẹp, súp, salad, mì ống và các món ăn chay. Amy’s Kitchen sử dụng các nguyên liệu hữu cơ được chứng nhận bởi Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ California (CCOF) và không sử dụng các chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo ngọt hay chất biến đổi gen.
- Vien Phu Organic & Healthy Foods, một công ty của Việt Nam, là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam. Vien Phu sản xuất và kinh doanh các sản phẩm hữu cơ như gạo lứt, gạo nếp, đậu xanh, đậu đỏ, đậu nành… Vien Phu áp dụng các phương pháp canh tác hữu cơ như sử dụng phân bón sinh học, trồng xen canh, trồng cây che phủ… Vien Phu cũng có chứng nhận hữu cơ quốc tế như USDA và EU.
- nông nghiệp đô thị
- nông nghiệp dọc
- nông nghiệp không đất
- nông nghiệp block chain
- nông nghiệp cộng đồng
- nông nghiệp
- bền vững
- thời đại 4.0
- công nghệ
- xu hướng
- nông nghiệp IoT
- nông nghiệp AI
- nông nghiệp robot
- nông nghiệp khởi nghiệp
- nông nghiệp sinh học
- nông nghiệp hữu cơ
- nông nghiệp đột phá
- nông nghiệp minh bạch
- nông nghiệp sáng tạo
- nông nghiệp hợp tác
Previous post